Categories
2 Makabee

2 Makabee 1

Wɔde krataa kɔma Yudafoɔ a wɔwɔ Misraim

1 Yudafoɔ a wɔwɔ Yerusalem ne wɔn a wɔwɔ Yudea asase soɔ,

Twerɛ kɔma wɔn nuanom Yudafoɔ a wɔwɔ Misraim,

Yɛkyea mo, na asomdwoeɛ mapa nka mo.

2 Onyankopɔn nnom mo nnepa, na ɔnkae n’apam a ɔne Abraham, Isak, Yakob ne ne nkoa nokwafoɔ no yɛeɛ no.

3 Ɔmma mo nyinaa akoma a mode bɛsom no, na mode akoma a ɛyɛ den ne honhom a ɛwɔ ɔpɛ ayɛ n’apɛdeɛ.

4 Ɔmmue mo akomam mma ne mmara ne n’ahyɛdeɛ, na ɔmfa asomdwoeɛ mmra.

5 Ɔntie mo mpaebɔ na ɔnka mo ne no mmom, na mma ɔnnyae mo wɔ amanehunu berɛ mu.

6 Seesei ara yɛrebɔ mpaeɛ ma mo wɔ ha.

7 Demetrius ahennie berɛ so, afe ɔha aduosia ne nkron mu, yɛn Yudafoɔ twerɛ brɛɛ mo wɔ ɛberɛ a amanehunu denden baa yɛn so wɔ mfeɛ a ɛdi Yason ne ne mfɛfoɔ tee atua wɔ asase kronkron ne ahennie no soɔ,

8 ɔhyee ɛpono no na ɔkaa mogya a ɛdi bem gui. Yɛbɔɔ mpaeɛ kyerɛɛ Awurade na ɔtiee yɛn, na yɛbɔɔ afɔdeɛ ne aduane afɔdeɛ, na yɛsosɔɔ nkanea na yɛhyehyɛɛ paanoo no.

9 Afei hwɛ sɛ monhwɛ sɛ mobɛdi asese afahyɛ wɔ bosome Kislew mu wɔ afe ɔha aduɔwɔtwe nwɔtwe no mu.

Krataa a wɔde kɔmaa Aristobulus

10 Nnipa a wɔwɔ Yerusalem ne Yudea, mmarahyɛ badwafoɔ ne Yuda,

Twerɛ kɔma Aristobulus, a ɔfiri asɔfoɔ a wɔasra wɔn mu no, Ɔhene Ptoleme kyerɛkyerɛni, de rekɔma Yudafoɔ a wɔwɔ Misraim no,

Yɛkyea mo na yɛma mo apɔmuden.

11 Onyankopɔn agye yɛn afiri mmusuo kɛseɛ mu yi, yɛda no ase pa ara sɛ ɔbaa yɛn afa de tiaa ɔhene no,

12 ɛfiri sɛ ɔpamoo wɔn a wɔko tiaa kuro kronkron no.

13 Ɛberɛ a ɔkannifoɔ no de akofoɔ a wɔayɛ sɛdeɛ wɔntumi nsi wɔn kwan no duruu Persia no, bosombaa Nanea asɔfoɔ nam nnaadaa kwan so twitwaa wɔn mu asinasini wɔ Nanea abosonnan mu hɔ.

14 Ɔboapa yɛɛ sɛdeɛ wɔreware no no, Antiokus ne ne Nnamfonom baa beaeɛ hɔ, sɛ wɔrekɔfa n’agyapadeɛ dodoɔ no ara sɛ tiadeɛ.

15 Ɛberɛ a na Nanea abosonnan mu asɔfoɔ abuebue agyapadeɛ no soɔ na Antiokus ne mmarima kakra bi ahyɛne fasuo no mu wɔ kronkronbea hɔ no, wɔtoo abosonnan no mu ɛberɛ a ɔhyɛnee mu no.

16 Wɔbuee nsumaeɛm pono bi wɔ nsamsoɔ ani, wɔtotoo aboɔ bobɔɔ ɔkannifoɔ no ne ne mmarima no; wɔtwitwaa wɔn mu na wɔtwitwaa wɔn ti na wɔtoo wɔn guu nkurɔfoɔ no so wɔ adihɔ.

17 Nhyira nka yɛn Nyankopɔn wɔ akwan nyinaa mu, ɔno a ɔde atemmuo aba wɔn a wɔayɛ amumuyɛ nneyɛɛ no so.

Ogya hye Nehemia afɔdeɛ

18 Ɛsiane sɛ, ɛfiri bosome Kislew da a ɛtɔ so aduonu nnum yɛbɛhyɛ asɔredan ho teɛ ho fa no, yɛdwene hunuu hia a ɛhia sɛ yɛbɛyi mo asotire, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a mo nso mobɛdi asese afahyɛ ne ogya afahyɛ a wɔde ama wɔ ɛberɛ a Nehemia a ɔsii asɔredan ne afɔrebukyia no, bɔɔ afɔdeɛ.

19 Ɛfiri sɛ ɛberɛ a na wɔafa yɛn nananom dommum rekɔ Persia no, ɛberɛ no mu nyamesuro asɔfoɔ no faa afɔrebukyia gya no bi na wɔde siee abura bi a nsuo nni mu no mu wɔ kokoam, na wɔyɛɛ ahwɛyie sɛ beaeɛ no, obiara nnim hɔ.

20 Nanso mfeɛ bebree twaam, ɛberɛ a ɛsɔɔ Onyankopɔn ani, na Persia hene yii Nehemia, na Nehemia somaa asɔfoɔ no asefoɔ a wɔde ogya no asie no sɛ wɔnkɔfa mmra. Na ɛberɛ a wɔbɛka kyerɛɛ yɛn sɛ wɔanhunu ogya na mmom nsuo pikaa no, ɔhyɛɛ wɔn sɛ wɔmfa mmɔ mu na wɔmfa mmra.

21 Ɛberɛ a wɔde nnoɔma a wɔde bɛbɔ afɔdeɛ no kyerɛeɛ no, Nehemia hyɛɛ sɛ wɔmfa nsuo no mpete nnyina no so ne nnoɔma a wɔde agu soɔ no so.

22 Na ɛberɛ a wɔwiee yei no na ɛberɛ kakra twaam no, na owia a na wɔakata anim no pueeɛ no, ogya kɛseɛ pu bae, na ɛyɛɛ wɔn nyinaa nwanwa.

23 Na ɛberɛ a afɔdeɛ no gu so rehyeɛ no, asɔfoɔ no bɔɔ mpaeɛ, asɔfoɔ no ne obiara. Yonatan dii kan, na nkaeɛ no gyee so, sɛdeɛ Nehemia yɛeɛ no.

24 Sei na na mpaeɛ no reka:

O Awurade, Awurade Nyankopɔn, abɔdeɛ nyinaa Bɔfo, woyɛ ahunabɔbirim ne ɔhoɔdenfoɔ, pɛpɛɛpɛni ne mmɔborɔhunufoɔ, wo nko ara ne ɔhene a wo yam yɛ,

25 wo nko ara ne ɔdɛɛfoɔ, na wo nko ara ne deɛ ɔtene, otumfoɔ ne mmerɛ santen. Wogyee Israel firii mmusuo mu; woyii nananom na wotee wɔn ho.

26 Gye saa afɔdeɛ yi wɔ wo man Israel nti, na kora wo kyɛfa na ma no nyɛ kronkron.

27 Ka yɛn nkurɔfoɔ a wɔabɔ apete no boa ano, na wɔn a wɔyɛ nkoa wɔ Amanaman mufoɔ mu no, ma wɔn fawohodie, hwɛ wɔn a wɔapo wɔn na wɔbu wɔn animtia no, na ma Amanaman no nhu sɛ wone yɛn Nyankopɔn.

28 Twe wɔn a wɔhyɛ nkurɔfoɔ soɔ no na wɔde ahantan yɛ dwɛɛ no aso.

29 Fa wo nkurɔfoɔ sisi wo kronkronbea hɔ, sɛdeɛ Mose hyɛɛ bɔ no.

30 Ɛnna afei asɔfoɔ no too dwom.

31 Na afɔrebɔ nnoɔma no hye wiee no, Nehemia hyɛɛ sɛ wɔnhwie nsuo nkaeɛ no ngu aboɔ akɛseɛ no so.

32 Wɔyɛɛ yei no, ogya dɛre kɔɔ soro; nanso ɛberɛ a kanea a ɛfiri afɔrebukyia no soɔ no hyerɛneeɛ no, ɛdumii.

33 Ɛberɛ a asɛm yi bɛdaa adie no, na wɔkɔka kyerɛɛ Persia hene no sɛ, beaeɛ a nnommum asɔfoɔ no de ogya kɔsieeɛ no, nsuo no apue na Nehemia ne wɔn a wɔka ne ho no de ahye afɔrebɔ nnoɔma no,

34 ɔhene no hwehwɛɛ asɛm no mu, na ɔgyee beaeɛ hɔ ho ban na ɔyɛɛ hɔ kronkronbea.

35 Na wɔn a wɔsɔɔ ɔhene ani no, ɔmaa wɔn akyɛdeɛ a ɛkyɛnsoɔ bebree.

36 Na Nehemia ne wɔn a wɔka ne ho no frɛɛ yei sɛ “Neftar”, a ne nkyerɛaseɛ ne ahoteɛ, nanso nnipa dodoɔ no ara frɛɛ no nafta.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 2

Yeremia de ntomadan, apam adaka ne afɔrebukyia no sie

1 Wɔhu no wɔ nsɛm a wɔatwerɛ ato hɔ no mu sɛ, Odiyifoɔ Yeremia hyɛɛ wɔn a na wɔretu wɔn akɔ no sɛ wɔmfa ogya no bi, sɛdeɛ wɔaka no,

2 na sɛ odiyifoɔ no de mmara no maa wɔn wieeɛ no, ɔhyɛɛ wɔn a wɔretu wɔn akɔ no sɛ wɔmmma wɔn werɛ mfiri Awurade mmara no, anaasɛ berɛ a wɔbɛhu sika ne dwetɛ ahoni ne wɔn ahosiesie no, wɔmmma wɔn adwene mmane mfiri ho.

3 Na nsɛm a ɛtete saa na ɔde tuu wɔn fo sɛ wɔmmma mmara no mfiri wɔn akomam.

4 Na ɛwɔ saa nwoma korɔ no ara mu sɛ, odiyifoɔ no, ɛberɛ a ɔnyaa adiyisɛm no, ɔhyɛɛ sɛ wɔmfa ntomadan no ne apam adaka no nni n’akyi, ɛfiri sɛ wakɔ bepɔ no a na Mose akɔ hɔ na ɔhunuu Onyankopɔn agyapadeɛ no.

5 Na Yeremia bae bɛhunuu bodan-ahomegyebea bi, na ɔde ntomadan, apam adaka ne aduhwam afɔrebukyia no baa hɔ; na afei ɔsii kwan a wɔde kɔ mu no.

6 Nnipa a na wɔdi n’akyi no binom dii n’akyi pɛɛ sɛ anka wɔbɛhu ɔkwan no ahyɛnsodeɛ, nanso wɔanhu.

7 Ɛberɛ a Yeremia teeɛ no, ɔkaa wɔn anim na ɔhyɛɛ sɛ: Beaeɛ yi bɛkɔ so ara ayɛ beaeɛ a wɔnhunu de kɔsi sɛ Onyankopɔn bɛboaboa ne nkurɔfoɔ ano bio na wayi n’ahummɔborɔ akyerɛ.

8 Afei na Awurade bɛyi nnoɔma yeinom akyerɛ, na Awurade animuonyam ne mununkum no bɛpue, sɛdeɛ wɔyi kyerɛɛ Mose no, ne sɛdeɛ Salomo bisaa sɛ wɔnte beaeɛ hɔ sononko no.

9 Wɔdaa no adi pefee sɛ, ɛsiane sɛ Salomo nim nyansa nti, ɔbɔɔ afɔdeɛ wɔ asɔredan no wie ne ne dwira ho.

10 Na sɛdeɛ Mose bɔɔ Awurade mpaeɛ no, saa ara na Salomo nso bɔɔ mpaeɛ, na ogya no firi ɔsoro bɛhyee ɔhyeɛ afɔdeɛ no nyinaa.

11 Na Mose kaa sɛ: Wɔhyeeɛ ɛfiri sɛ na wɔnnii bɔne afɔdeɛ no.

12 Saa ara nso na Salomo dii nna nwɔtwe no.

13 Wɔaka saa nnoɔma yi ara wɔ Nehemia nwoma ne nsɛm a wɔtwerɛ too hɔ no mu, na afei nso nwomakorabea a ɔyɛeɛ na ɔgyegyee nwoma a ɛfa ahemfo ne adiyifoɔ ho, ne nwoma a Dawid twerɛeɛ no, ne ahemfo nkrataa a ɛfa aboadeɛ afɔdeɛ ho.

14 Saa kwan no ara so na Yuda nso nam so gyegyee nwoma a ɛsiane ɔko a ɛbaa yɛn so ayera nyinaa, na ne nyinaa wɔ yɛn nkyɛn.

15 Enti sɛ mohia yeinom a, monsoma nnipa ma wɔmmɛgye mmrɛ mo.

16 Saa nti, ɛsiane sɛ yɛrebɛhyɛ ahodwira ho fa nti, yɛatwerɛ krataa abrɛ mo. Yɛsrɛ mo, mobɛkura nna no anaa?

17 Ɛyɛ Onyankopɔn na wagye ne nkurɔfoɔ nyinaa nkwa, na ɔde wɔn agyapadeɛ; ahennie, asɔfodie ne ahodwira ama wɔn nyinaa,

18 sɛdeɛ ɔhyɛɛ bɔ wɔ mmara mu no. Yɛwɔ anidasoɔ wɔ Onyankopɔn mu sɛ ɛrenkyɛ koraa ɔbɛhu yɛn mmɔbɔ, na ɔbɛboaboa yɛn ano afiri wi yi ase baabiara akɔ ne kronkronbea hɔ, ɛfiri sɛ ɔno na wagye yɛn afiri mmusuo kɛseɛ mu na wate beaeɛ hɔ ho.

Ɔtwerɛfoɔ no nnianim

19 Yuda Makabeus ne ne nuanom ho asɛm no, asɔredan kɛseɛ no ho dwira, afɔrebukyia no ahosohyira,

20 ne sa a wɔtuu wɔ Antiokus Epifanes ne ne ba Eupator so no.

21 Deɛ ɛfiri ɔsoro a ɛyiyi kyerɛɛ wɔn a wɔkoo akokoɔduro so maa Yudasom, mpo sɛ na wɔsua koraa, wɔgyee asase no nyinaa na wɔtii apɔtɔfoɔ akofoɔ no.

22 Na asɔredan a agye din wɔ wiase nyinaa no san bɛdii wɔn nsam bio, na wɔgyee kuro no sii hɔ, na wɔde mmara nsɛm a na anka wɔretu aguo no baa bio, ɛberɛ Awurade de adɔeɛ kɛseɛ yii adom kyerɛɛ wɔn.

23 Yei nyinaa, a Yason a ɔfiri Kirene atwerɛ no nwoma nnum mu no, yɛbɛbɔ mmɔden ara sɛ yɛbɛkeka abom ayɛ no nwoma baako.

24 Ɛfiri sɛ yɛhwɛ nkontabuo pii a ɛwɔ mu ne den a ɛyɛ ma wɔn a wɔpɛ sɛ wɔkenkan abakɔsɛm a wɔaka wɔ mu ɛsiane nnoɔma duruduro a ɛwɔ mu no,

25 yɛde asi yɛn ani so sɛ yɛbɛsɔ wɔn a wɔbɛpɛ sɛ wɔkenkan no ani, sɛ ɛbɛyɛ mmerɛ ama wɔn a wɔpɛ sɛ wɔsua gu wɔn tirim mu, na ayɛ mfasoɔ ama akenkanfoɔ nyinaa.

26 Na yɛn a yɛagye ato yɛn ho so sɛ yɛbɛhwɛ atwitwa nsɛm no so no, ɛnyɛ adwuma ketewa na mmom ɛyɛ mfifiresam ne apɛsire adwuma,

27 sɛdeɛ ɛyɛ den ma deɛ ɔhyehyɛ apontoɔ na ɔhwɛ sɛ nnipa afoforɔ na wɔbɛnya so mfasoɔ no. Nanso sɛdeɛ ɛbɛyɛ na dodoɔ no ara ani bɛsɔ no nti, yɛde anigyeɛ bɛmia yɛn ani ayɛ adwumaden a ɛnyɛ anika,

28 na yɛagya asodie a ɛyɛ nsɛm mu no nyinaa ama ɔtwerɛfoɔ no, wɔ ɛberɛ a yɛn nso yɛbɛbɔ mmɔden ayɛ ne muabɔ no emu nsɛm.

29 Na sɛdeɛ ɔdansifoɔ wura a ɔresi ɛdan foforɔ no, ɛsɛ sɛ ɔhwɛ ɛdan mu no nyinaa so, wɔ ɛberɛ a deɛ ɔde aduro twitwi ho ne nsiesie no hwehwɛ nnoɔma a ɛbɛyɛ ama ne fɛ no, me nteaseɛ mu no, sɛ ɛte ara ne no wɔ yɛn ho.

30 Ɛyɛ abakɔsɛm twerɛfoɔ no ara sɛ ɔbɛhyɛ aseɛ, na wapɛnsɛmpɛnsɛn mu afiri afa nyinaa, na wamia n’ani atwerɛ biribiara,

31 na mmom deɛ akyire no ɔretwerɛ nsɛm no foforɔ no, ɛsɛ sɛ wɔma no kwan ma ɔbɔ mmɔden twitwa nsɛm no so, na ɔgyae ɔbrɛ adeyɛ no.

32 Saa nti, afei momma yɛmfiri yɛn asɛntwerɛ no ase, wɔ berɛ a yɛmfa bi nka asɛm a wɔaka no dada no ho; ɛfiri sɛ nyansa biara nni mu sɛ yɛbɛtwe nnianim no mu tentene wɔ berɛ a yɛbɛtwa abakɔsɛm no ara ankasa so.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 3

Heliodorus bɛduru Yerusalem

1 Ɛberɛ a nnipa tete kuro kronkron wɔ asomdwoeɛ mapa mu no, ɛsiane Ɔsɔfopanin Onias nyamesompa ne kyiri a na ɔkyiri amumuyɛ,

2 ɛbaa sɛ ahemfo no ara ankasa dii beaeɛ hɔ nni ne akyɛdeɛ a ɛyɛ fɛ a wɔde hyɛɛ asɔredan mu hɔ animuonyam,

3 ma Ɔhene Seleukusa ɔfiri Asia mpo firii n’ankasa ne fotoɔ mu tuatuaa ɛka biara a wɔbɔɔ no wɔ afɔdeɛ no som ho.

4 Nanso ɔbarima bi a wɔfrɛ no Simon a ɔfiri Benyamin abusua mu a ɔyɛ asɔredan mu safohene no ne ɔsɔfo panin no anyɛ adwene wɔ kuro no mu dwa so hwɛ ho.

5 Na ɛsiane sɛ wantumi anni Onias soɔ no, enti ɔkɔɔ Apolonius a saa berɛ no na ɔyɛ amrado wɔ Koelesiria ne Foinike nkyɛn wɔ Tarsus,

6 na ɔkɔka kyerɛɛ no sɛ sikafotoɔ a ɛwɔ Yerusalem no, sika ahyɛ mu ma, a enti wɔntumi nkan mpo, na ɛnka afɔrebɔ sika no ho, na mmom ɛnyɛ den koraa sɛ ɛbɛkɔ akɔdi ɔhene no nsam.

7 Ɛberɛ a Apolonius hyiaa ɔhene no, ɔkaa asɛm a wate afa sika no ho kyerɛɛ ɔhene. Ɔhene yii Heliodorus a na ɔhwɛ ne nsɛmnsɛm soɔ no, na ɔde n’anom asɛm somaa no sɛ ɔnkɔyi sika a wɔaka ho asɛm no mmra.

8 Ntɛm ara na Heliodorus hyɛɛ n’akwantuo no ase, na ɔboapa yɛɛ sɛ ɔrekɔ akɔhwɛ nkuro a ɛwɔ Koelesiria ne Foinike no, nanso nokorɛ mu no na ɛyɛ adeɛ a ɔrekɔyɛ deɛ ɔhene de asoma no no.

9 Na ɛberɛ a ɔduruu Yerusalem na ɔsɔfo panin a ɔwɔ kuro no mu agye no fɛ so no. Heliodorus kaa deɛ wɔada no adie no kyerɛɛ no, na ɔkaa deɛ nti a waba, na ɔhwehwɛ hunuu sɛ ɛte saa ampa ara.

10 Ɔsɔfo panin no kyerɛɛ mu sɛ sika bi a wɔde asie ama akunafoɔ ne nyanka wɔ hɔ,

11 na afei nso sika bi a ɛyɛ Tobias ba Hikanus a ɔyɛ onipa a ne dibea korɔn no dea, na ne nyinaa yɛ dwetɛbena ahannan ne sika ahanu. Wɔ saa kwan no so no, na Simon a nyamesuro nni ne mu no adane nokorɛ no ani.

12 Na ɔkaa sɛ, ɛnyɛ adeɛ a ɛbɛtumi asi da sɛ wɔbɛtumi ayɛ nnipa a wɔde wɔn ho ato beaeɛ hɔ kronkronyɛ, n’ahoteɛ ne asɔredan a wɔdi no ni wɔ wiase baabiara na wɔnngu ho fi no so.

Heliodorus hyehyɛ sɛ ɔbɛwia asɔredan no

13 Nanso Heliodorus, ɛsiane ɔhene mmara a ɔde ahyɛ no no nti, kaa sɛ ɔkwan biara so ɛsɛ sɛ wɔgye sika no kɔ ɔhene sikafotoɔ no mu.

14 Enti ɔhyɛɛ da bi na ɔkɔɔ hɔ sɛ ɔrekɔhwɛ saa sikafotoɔ yi.

15 Asɔfoɔ hyehyɛɛ wɔn asɔfotadeɛ butubutuu fam wɔ afɔrebukyia no anim na wɔhwɛɛ ɔsoro bɔɔ mpaeɛ frɛɛ ɔno a ɔde mmara ɛfa sikasie ho no, sɛ ɔnkora wɔn mfiri mma wɔn a wɔde bɛsieeɛ no.

16 Sɛ wohu ɔsɔfo panin no anim a na ɛyɛ awerɛhoɔ kɛseɛ, ɛfiri sɛ n’anim ne n’ahosuo nsakyeraeɛ no kyerɛ yea a ne kra redi.

17 Ɛfiri sɛ suro ne ahopopoɔ aba onipa no so a, ɛda adi pefee ma wɔn a wɔhyia no no hu n’akomam mu yeadie.

18 Nnipa nso yɛɛ ntɛm fifiri wɔn afie mu ɛdɔm so boom yɛɛ nkotosrɛ ɛfiri sɛ na wɔrebɛbu kronkronbea hɔ animtia.

19 Mmaa a wɔde ayitoma afira firi wɔn nufo ase, gyee twi wɔ mmɔntene so. Mmabaawa binom a wɔkaa wɔ hyɛɛ adan mu no tutuu mmirika kɔɔ aponkɛseɛ ano, na ebinom kɔɔ afasuo no ho, na ebinom hwɛee firii mpomma mu.

20 Na wɔmemaa wɔn nsa so kyerɛɛ ɔsoro, na wɔn nyinaa yɛɛ nkotosrɛ.

21 Na biribi wɔ hɔ a ɛyɛ awerɛhoɔ wɔ ɛdɔm no nyinaa butubutu hɔ ne ne n’ahodwane a abɔ ɔsɔfo panin no hu no mu.

Awurade bɔ n’asɔredan ho ban

22 Ɛberɛ a wɔresu frɛ Awurade Tumfoɔ no sɛ ɔmmɔ deɛ wɔde abɛsie no yie a ɛho nte kyema mma wɔn a wɔde bɛsieeɛ no,

23 Heliodorus kɔɔ so ara yɛɛ deɛ na wabɔ ne tirim pɔ sɛ ɔbɛyɛ no.

24 Nanso ɛberɛ a ɔne n’awɛmfoɔ bɛduruu sikakorabea hɔ no, ɛhɔ ara na ahonhom ne tumi nyinaa mu Hene no daa biribi a ɛyɛ nwanwa bi adi, maa wɔn a na anka wɔde akokoɔduro ka ne ho no, Onyankopɔn tumi no bɔɔ wɔn hu, na wɔde suro totɔɔ piti.

25 Ɛfiri sɛ pɔnkɔ bi a wɔasiesie no fɛfɛɛfɛ a obi a ne tebea yɛ hu te no soɔ; ɔde anibereɛ bɔɔ kirididi kɔɔ Heliodorus so, na pɔnkɔ no de ne nan a ɛwɔ anim no bɔɔ no hwee fam. Na wɔhunuu deɛ ɔte pɔnkɔ no soɔ no sɛ n’akotadeɛ ne n’akodeɛ no yɛ sika.

26 Mmeranteɛ mmienu bi nso yii wɔn ho kyerɛɛ no, wɔn ho yɛ den pa ara, wɔn ho yɛ fɛfɛɛfɛ, na ntadeɛ a ɛhyehyɛ wɔn no yɛ fɛ dodo, na wɔgyinagyina ne fa ha ne ne fa ha, na wɔbɔɔ no mmaa pii, na wɔbobɔɔ no akuturuku.

27 Na ɛberɛ a mpofirim ara ɔtwa hwee fam no, esum kɛseɛ kataa no so, na ne mmarima no maa no so, na wɔde no too ahomankaa mu,

28 na wɔsoaa no kɔe; saa onipa korɔ yi ara ɛnkyɛree koraa na ɔde ɛdɔm pii ne awɛmfoɔ hyɛnee sikakorabea a wɔadi kan aka ho asɛm, nanso seesei ara deɛ ɔntumi nnyɛ ne ho hwee yi. Ɛmaa wɔnhunuu Onyankopɔn ahennie tumi no pefee.

Onias bɔ mpaeɛ ma Heliodorus

29 Ɛberɛ a ɔda fam butu hɔ no, na ɛsiane anyankonneɛ a ɛbɛgyee mu na anidasoɔ sɛ ɛbɛsan aba bio no sae,

30 na wɔyii Awurade a wayɛ anwanwadeɛ wɔ n’ankasa ne beaeɛ no. Na asɔredan a, ɛberɛ tiawa bi a atwam no na suro ne basabasa ahyɛ hɔ ma no, afei a Awurade Tumfoɔ no ada ne ho adie yi, anigyeɛ ne ahurisie bɛhyɛɛ hɔ ma.

31 Heliodorus nnamfonom bi yɛɛ ntɛm srɛɛ Onias sɛ ɔmfrɛ Ɔsorosoroni no na ɔmma deɛ ɔda owusuo no nkwa.

32 Na ɔsɔfo panin no, ɛsiane sɛ na ɔsuro sɛ ɔhene bɛnya adwene bi sɛ Yudafoɔ no na ayɛ bɔne bi atia Heliodorus, ɔbɔɔ afɔdeɛ sɛ onipa no nya nkwa.

33 Na ɛberɛ a na ɔsɔfo panin no gu so reyɛ mpata no, mmeranteɛ korɔ no ara san yii wɔn ho adi kyerɛɛ Heliodorus, na wɔhyehyɛ ntadeɛ korɔ no ara, na wɔbɛgyinaa hɔ kaa sɛ: Da Ɔsɔfopanin Onias ase pa ara, ɛfiri sɛ ne nti na Onyankopɔn de wo nkwa ama wo.

34 Na hu sɛ wo a ɔsoro aka wo mpire yi, wobɛka akyerɛ Onyankopɔn ahennie tumi no akyerɛ nnipa nyinaa. Wɔkaa saa no, wɔyerae.

Heliodorus adwensakyera

35 Afei Heliodorus bɔɔ afɔdeɛ maa Awurade, na ɔhyɛɛ ne Nkwagyefoɔ no bɔ akɛseɛ ahodoɔ, na ɔne Onias dii nkra wieeɛ no, ɔne n’akofoɔ no siim kɔɔ ɔhene hɔ.

36 Na ɔdii adanseɛ kyerɛɛ nnipa nyinaa ɛfa Onyankopɔn kɛseɛ no nnwuma ho, deɛ ɔno ara de n’ani hunui.

37 Ɛberɛ a ɔhene bisaa Heliodorus sɛ onipa su bɛn na ɔbɛfata sɛ wɔsoma no bio kɔ Yerusalem no, ɔbuaa sɛ:

38 Sɛ wowɔ ɔtamfo anaasɛ obi a ɔwɔ w’amammuo ho adwemmɔne bi wɔ hɔ, soma no hɔ, na ɔbɛkɔ aba wo nkyɛn bio wɔ berɛ a wɔaka no mpire yie, sɛ ɛyɛ adeɛ a ɔbɛtumi afiri mu afiri a; ɛfiri sɛ Onyankopɔn tumi bi a ɛwɔ hɔ ampa wɔ beaeɛ hɔ.

39 Na deɛ ne tenabea wɔ ɔsoro no, n’ankasa na ɔhwɛ saa beaeɛ hɔ na ɔde mmoa berɛ wɔn, na ɔbobɔ na ɔsɛe obiara a ɔba sɛ ɔrebɛsɛe hɔnom.

40 Yei ne nsunsuansoɔ a ɛbaa Heliodorus asɛm no mu ne sikakorabea no ho banbɔ.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 4

Simon bɔ Onias soboɔ

1 Simon a wɔadi kan abɔ ne din, deɛ ɔkɔkaa sika no ho asɛm tiaa ne man no, ɔguu Onias din ho fi kaa sɛ, ɛyɛ ɔno ara na ɔpiapiaa Heliodorus, na ɔno ara ne mmusuo no nyinaa farebae.

2 Ɔsii ne bo kaa sɛ, ɔyɛ onipa a ɔbɔ pɔ tia aban ne deɛ ɔyɛ kuro no boafoɔ, deɛ ɔbɔ n’ayɔnkofoɔ ho ban, ne mmara ahodoɔ no ho mmɔdemmɔfoɔ.

3 Ɛberɛ a ne tan no yɛɛ kɛseɛ kɔduruu sɛ mpo ne nkurɔfoɔ no mu baako a ɔka ne ho no dii awu,

4 na Onias hunuu sɛ akansie no ayɛ anibereɛ na Manesteus ba Apolonius, Koelesiria ne Foenike amrado no na ɔrehyɛ Simon nitan no mu den.

5 Enti ɔsrɛɛ ɔhene sɛ, ɛnyɛ sɛ ɔrekɔbɔ ɔno ara ne nkurɔfoɔ no soboɔ, na mmom deɛ ɛsi n’ani so ne wɔn yiedie, ɔman mu ne ɔbaakofoɔ deɛ mu, wɔ ɔman no mu nyinaa.

6 Ɛfiri sɛ ɔhunuu sɛ, sɛ ɔhene no anhwɛ a, afei deɛ asomdwoeɛ remma amansɛm ntotoeɛ mu bio, na afei Simon rennyae ne nkwaseadeɛ no yɛ.

Yason nsakyeraeɛ

7 Ɛberɛ a Seleukus wuiɛ na Antiokus a wɔfrɛ no Epifanes bɛdii ahennie no so no, Onias nua Yason nam porɔeɛ kwan so bɛyɛɛ ɔsɔfo panin,

8 na ɛberɛ a wɔrebisabisa no nsɛm no, ɔhyɛɛ ɔhene bɔ sɛ ɔbɛma no dwetɛbena ahasa aduosia ne talente aduɔwɔtwe afiri fotoɔ foforɔ mu.

9 Deɛ ɛka ho bio ne sɛ, ɔhyɛɛ no bɔ sɛ ɔbɛtua ɔha ne aduonum aka ho sɛ ɔma no kwan ma no si agodie dan na ɔnya ɛho mmerantekuo ma no, na ɔtwerɛ nnipa a wɔwɔ Yerusalem no din sɛ wɔyɛ Antiokia kuro mma a.

10 Ɛberɛ a ɔhene penee so na Yason nyaa diberɛ no, ntɛm ara na ɔmaa ne nkurɔfoɔ no sesa kɔfaa Helafoɔ kwan a wɔfa so bɔ wɔn bra no so.

11 Ɔde ahennie tumi a ɛde Yudafoɔ ho kyɛ wɔn no, deɛ wɔnam Yohane ba Eupolemus a ɔtuu kwan na ɔne Romafoɔ kɔyɛɛ yɔnkoɔ ne apam no sii nkyɛn; ɔsɛe mmara kwan a wɔde tena ase na ɔde amanneɛ a ɛne mmara no bɔ abira bae.

12 N’ani gyee ho sɛ wɔresi agodibea wɔ kuro no mu pɛɛ, na ɔdɛfɛdɛfɛɛ mmeranteɛ animuonyamfoɔ sɛ wɔnhyɛ Helafoɔ kyɛ.

13 Helafoɔ asetena mu abrabɔ no mmorosoɔ ne ananafoɔ akwan a wɔgye tomm ɛsiane Yason a ɔmfata sɛ ɔyɛ ɔsɔfo panin no amumuyɛ mmorosoɔ,

14 sɛ afei deɛ asɔfoɔ no nnwene wɔn som adwuma wɔ afɔrebukyia no so bio. Wɔbuu kronkronbea hɔ animtia na wɔbuu wɔn ani guu afɔrebɔ no so, na mmom wɔyɛɛ ntɛm kɔboaa deɛ ɛtia mmara wɔ ntɔkwa agodibea hɔ, ɛberɛ a wɔayɛ nsɛnkyerɛnneɛ a wɔde to dadeɛ tratra duruduro bi awie no.

15 Wɔammu anidie nnoɔma a na ɛsom boɔ ma wɔn nananom no, na mmom nnoɔma ɛkyerɛ Helafoɔ anidie aboɔden no na wɔmaa no somm wɔn bo kɛseɛ.

16 Yei nti atoyerɛnkyɛm kɛseɛ too wɔn, na wɔn a wɔn asetena mu abrabɔ yɛɛ wɔn fɛ na wɔpɛɛ sɛ wɔsua wɔn no, wɔbɛyɛɛ wɔn atamfoɔ na wɔtwee wɔn aso.

17 Na ɛnyɛ ade kumaa bi sɛ wɔmmfa anidie mma ɔsoro mmara no; deɛ ɛyɛ nokorɛ nsɛm a ɛsisiiɛ akyire no bɛma no ada adi pefee.

Yason yi Helafoɔ amanneɛ adi

18 Ɛberɛ a na wɔredi mfeɛ nnan agodie wɔ Tiro na ɔhene wɔ hɔ bi no,

19 onipabɔnefoɔ Yason somaa abɔfoɔ a wayi wɔn sɛ Antiokia ɔmamma firii Yerusalem, sɛ wɔnsoa nnwetɛbena ahasa mfa nkɔbɔ afɔdeɛ mma Herkules. Wɔn a wɔsoaa sika no dwenee sɛ, ɛnyɛ sɛ wɔde kɔbɔ afɔdeɛ, ɛfiri sɛ ɛnyɛ adeɛ a ɛfata, na mmom wɔde bɛyɛ biribi foforɔ.

20 Enti deɛ ɔde somaeɛ no pɛɛ sɛ wɔde kɔbɔ afɔdeɛ ma Herkules, nanso wɔn a wɔsoaeɛ no adwene a wɔfaeɛ no, wɔde kɔyɛɛ suhyɛn a wɔde ko.

21 Ɛberɛ a wɔsomaa Menesteus ba Apolonius sɛ wɔnkɔ Filometor a wɔresi no ɔhene no, Antiokus hunuu sɛ Filometor abɛyɛ ne tamfo a ɔtia n’aban, na ɔyɛɛ nhyehyɛɛ de pɛɛ ɔno ara ne ho banbɔ. Saa nti, ɔduruu Yopa no, ɔtoaa so kɔɔ Yerusalem.

22 Na Yason ne kuro no hyiaa no kwan fɛfɛɛfɛ, na wɔde osebɔ ne ntɛnee a ɛredɛre de no hyɛnee mu. Afei ɔmaa n’asraafoɔ siim kɔɔ Foenike.

Menelaus bɛyɛ ɔsɔfo panin

23 Mfeɛ mmiɛnsa akyi no, Yason somaa Menelaus, Simon a wɔadi kan abɔ ne din no nua, sɛ ɔnsoa sika mfa nkɔma ɔhene, na ɔmfa nwie nkrataa a ɛfa adwuma a ɛho hia no ho no.

24 Nanso ɛberɛ a ɔde ne ho kɔkyerɛɛ ɔhene no, Menelaus de ne tumi nkyerɛho no maa ɔhene kamfoo no, na ɔgyee ɔsɔfo panin no maa n’ankasa ne ho, na ɔmaa sika a ɛboro Yason deɛ no so dwetɛbena ahasa.

25 Ɔgyee ɔhene no ahyɛdeɛ wieeɛ no, ɔsanee n’akyi, sɛ ɔnni abɔdin wɔ ɔsɔfo panin gyinabea no ho, na mmom ne koko huruu sɛ owurukani a ne tirim yɛ den, na ne bo afu sɛ aboa niɛdenfoɔ bi.

26 Enti Yason, ɛberɛ a ɔtwitwaa n’ankasa ne nua nantin no wieeɛ no, onipa foforɔ nso twitwaa ne nantin, na wɔpamoo no sɛ ɔsesabɔni kɔɔ Amonfoɔ asase so.

27 Ɛwom sɛ Menelaus kɔɔ so ara koraa dibea no deɛ, nanso na ɔntaa ntua sika a ɔhyɛɛ ɔhene bɔ no mu biara.

28 Ɛberɛ a Sostratus a ɔyɛ ɔsahene wɔ abandenden no mu gu so redan ka no, ɛfiri sɛ na sikagyegyeɛ no yɛ n’asɛdeɛ, wɔfrɛɛ wɔn baanu no kɔɔ ɔhene anim wɔ saa asɛm yi ho.

29 Menelaus firii n’ankasa ne nua Lisimakus ho sɛ abadiakyire wɔ ɔsɔfɔ panin dwumadie no mu, ɛberɛ a Sostratus gyaa Krates a ɔyɛ Siprian safohene no.

Wɔdi Onias awu

30 Ɛberɛ a na nnoɔma ayɛ saa no, ɛbaa sɛ nnipa a wɔwɔ Tarso ne Malus no tee atua ɛfiri sɛ na wɔde wɔn nkuro ayɛ akyɛdeɛ ama Antiokus, ɔhene mpena no.

31 Enti ɔhene kɔɔ ntɛm so sɛ ɔrekɔsiesie basabasa a asie no, ɔgyaa Andronikus, onipa a ne gyinabea korɔn wɔ akyire sɛ ɔnhwɛ n’akyi ma no.

32 Na Menelaus dwenee sɛ wanya ɛberɛ a ɔrehwehwɛ no nie no, ɔwiaa asɔredan mu sika nnoɔma no bi na ɔde maa Andronikus; sɛdeɛ nnoɔma yɛeɛ no, ɔtɔn maa Tiro ne nkuro a ɛbemmɛn no.

33 Ɛberɛ a Onias hunuu nnoɔma a ɛrekɔ so mu yie no, ɔdaa no adi wɔ abɔntene, ɛberɛ a na wadi kan akɔsuma wɔ kronkronbea beaeɛ bi a ɛwɔ Dafne a ɛbɛn Antiokia no.

34 Saa nti, Menelaus faa Andronikus kaa ne ho, na ɔtuu ne fo sɛ ɔnkum Onias. Andronikus baa Onias nkyɛn, na ɔde yɛɛ nnaadaa, ɔmaa no kekaa ntam na ɔde ne nsa nifa kyeaa no; na ɛwom sɛ na ɔnye no nni deɛ, nanso ɔtumi danee n’adwene maa no firii kronkronbea hɔ puee; afei ɔbuu n’ani guu atɛntenenee so, na ntɛm ara ɔkumm no firii hɔ.

Wɔtwe Andronikus aso

35 Yei ho nti, na ɛnyɛ Yudafoɔ nko ara na mmom nnipa bebree a wɔfiri aman foforɔ so dii yea na wɔn ani annye ɔkwan bɔne a wɔfaa so kumm onipa no.

36 Ɛberɛ a ɔhene no firi Kilikia mantam san baeɛ no, Yudafoɔ a wɔwɔ kuro no mu srɛɛ no wɔ kum a wɔakum Onias a nteaseɛ nni mu no, na Helafoɔ no ampene bɔne no so.

37 Saa nti Antiokus dii yea na awerɛhoɔ hyɛɛ no so, na ɔsui ɛsiane onipa a wawu no anidahɔ ne abrabɔ pa ho nti.

38 Abufuo dodoɔ nti, ɔworɔɔ Andronikus beredum atadeɛ, na ɔdii n’anim faa kuro no mu kɔɔ beaeɛ pɔtee a ɔdii Onias awu no, na ɛhɔ na ɔkumm mogyapɛfoɔ no. Na saa na Awurade de asotwe a ɛfata no tuaa no ka.

Lisimakus ne Menelaus gye din bɔne

39 Ɛberɛ a Lisimakus yɛɛ abusudeɛ pii de guu kuro no ho fi, na Menelaus buu n’ani guu soɔ no, kuro no mufoɔ no sɔre tiaa Lisimakus, ɛfiri sɛ na wɔawia sika nnoɔma no bebree.

40 Na ɛsiane sɛ na ɛdɔm no rekanyan wɔn ho na abufuo ahyɛ wɔn ma nti, Lisimakus de akodeɛ maa nnipa mpem mmiɛnsa na wɔhyɛɛ aseɛ to hyɛɛ wɔn so a nteaseɛ biara nni mu. Onipa bi a na wɔfrɛ n Auranus a ne mfeɛ akɔ anim na nkwaseasɛm nso wanyini wɔ mu.

41 Nanso ɛberɛ a Yudafoɔ no ani baa wɔn ho so sɛ Lisimakus reto hyɛ wɔn so no, ebinom faa aboɔ, ebinom faa nnusini, na afoforɔ nso sesaa nso a ɛgu hɔ no bi wɔn nsa ma ma, na wɔmaa basabasa kɛseɛ baa Lisimakus ne ne mmarima no mu.

42 Deɛ ɛbaeɛ ne sɛ, wɔpirapiraa wɔn mu bebree, na wɔkumm bi nso, na wɔmaa nkaeɛ no dwaneeɛ; asɔredan mu korɔmfoɔ no ankasa nso wɔkumm no beaeɛ a ɛbɛn sikakorabea hɔ.

43 Wɔbɛbɔɔ Menelaus kwaadu ɛfa deɛ ɛsiiɛ no ho.

44 Na ɛberɛ a ɔhene baa Tiro no, nnipa mmiɛnsa a mmarahyɛbadwa no na wɔsomaa wɔn no bɛbɔɔ wɔn nkuro wɔ n’anim.

45 Nanso Menelaus nim sɛ wadi nkoguo dada no, ɔhyɛɛ Dorimenes ba Ptoleme adanmudeɛ a ɛso na ɔde anya ɔhene anim adom.

46 Saa nti, Ptoleme frɛɛ ɔhene kɔɔ abrannaa akyi sɛdeɛ wɔrekɔka wɔn ano, na ɔdaadaa ɔhene ara maa no sesaa n’adwene.

47 Menelaus a mmusuo no nyinaa firi no no, ɔbuaa no bem wɔ kwaadu a wɔde bɔɔ no no, na ɛberɛ korɔ no ara mu nnipa a wɔn ti anyɛ yie no, wɔbuaa wɔn kumfɔ. Wɔn na anka wɔbɛgyaa wɔn sɛ anka wɔsrɛɛ wɔ Skitiafoɔ anim a.

48 Ɛno nti wɔn a na wɔakasa ama kuro no ne nkuraaseɛ ne akronkron nnoɔma nyaa asotwe a ɛmfata ntɛmntɛm so.

49 Saa nti, Tiriafoɔ mpo a na wɔn ani nnye amumuyɛ no ho no, wɔmmaa no fɛfɛ so de yɛɛ wɔn ayie.

50 Nanso Menelaus, ɛsiane n’ani a ɛbere nnipa a wɔdi tumi no nti, ɔkɔɔ so ara koraa ne dibea, na ɔkɔɔ so ara wɔ amumuyɛ mu, ɛberɛ a na wabɛyɛ onipa titire a ɔbɔ pɔ tia n’ankasa ne nkurɔfoɔ no.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 5

Yason bɔ mmɔden sɛ ɔbɛnya tumi bio

1 Saa berɛ yi ara mu na Antiokus tuu Misraim so sa ne mprenu soɔ.

2 Na ɛbaa sɛ, ɛbɛyɛ adaduanan mu no, apɔnkɔsotefoɔ a wɔhyehyɛ sika ntadeɛ bɔɔ ntoa nam wiem, wɔnam akuakuo a wɔde mpea ne nkrantɛ amia.

3 Apɔnkɔsotefoɔ akofoɔ a wɔaboa wɔn ano, sɛ yeinom toaa yeinom wɔ ha na yeinom toaa yeinom wɔ ha, na akokyɛm renyinamyinam, pea ayɛ pii, wɔretoto agyan nenam. Sika ngugusoɔ reyerɛyerɛ, ne akodeɛ ahodoɔ nyinaa bi.

4 Saa nti, obiara bɔɔ mpaeɛ sɛ deɛ wɔmma ani hu no bɛdane ayɛ siadeɛ.

5 Ɛberɛ a atorosɛm bi bae sɛ Antiokus awuo no, Ntɛm ara Yason de nnipa bɛboro apem kɔto hyɛɛ kuro no so. Ɛberɛ a na akofoɔ a wɔwɔ afasuo no soɔ no, wɔkaa wɔn guiɛ no na akyire koraa wɔrefa kuro no, Menelaus dwane kɔhuntaa kuro no mu.

6 Nanso Yason kɔɔ so ara kumm n’ankasa ne nkurɔfoɔ a wannye n’ahome, na wannwene ho sɛ wɔnam kum a wɔrekum n’ankasa n’abusuafoɔ de adi yie no yɛ mmusuo kɛseɛ, nanso ɔdwenee sɛ ɔreboaboa nkonimdie nkuruwa wɔ n’atamfoɔ so, na mmom ɛnyɛ ne nkurɔfoɔ so.

7 Na wantumi anya tumi wɔ amammuo no so; awieeɛ no, ɔnyaa animguaseɛ wɔ n’atirisopam no mu, na ɔsan dwane kɔɔ Amonfoɔ man mu.

8 Awieeɛ no, ne wuo yɛɛ awerɛhoɔ. Wɔbɔɔ no soboɔ wɔ Aretas a ɔyɛ Arabfoɔ hene no anim, na ɔdwane firi kuro so kɔɔ kuro so, na na obiara retaa no. Wɔtanee no sɛ ɔyɛ mmara no so tuateni, na wɔkyirii no sɛ obi a ɔkum ne man ne ne nkurɔfoɔ. Wɔpamoo no kɔɔ Misraim mpoano.

9 Ɛhɔ na ɔno a wapamo nnipa bebree afiri wɔn ankasa wɔn man mu akɔ otukorɔ mu no, ɔkɔwui wɔ otukorɔ mu, ɛberɛ a ɔsiim sɛ ɔrekɔ Lakedaemoniafoɔ hɔ, a na n’ani da so sɛ ɛsiane ɔyɛ abusuani nti, ɔbɛnya banbɔ.

10 Ɔno a ɔtoo nnipa bebree gui a wɔansie wɔn no, wanya obiara amma wansu no; wɔanyɛ no ayie biara na wanya baabi ansie no wɔ ne nananom da mu.

11 Ɛberɛ a ɔhene tee nsɛm a asie no, ɔnyaa adwene bi sɛ Yudeafoɔ ate atua. Enti, abufuo redɛre wɔ ne mu no, ɔfirii Misraim na ɔkɔto hyɛɛ kuro no so mpofirim.

12 Ɔhyɛɛ n’asraafoɔ no sɛ wɔnku obiara a wɔbɛhyia no, a wɔnhu mmɔbɔ, na wɔnku wɔn a wɔakɔhyehyɛ wɔn adan mu no.

13 Ɛnna wɔkunkumm nkwadaa ne mpanin, wɔsɛee mmarimaa, mmaa, ne mmɔfra, na wɔkunkumm mmaayewa ne nkɔkoaa.

14 Nnansa ntam no na wɔasɛe nnipa mpem nwɔtwe, mpem aduanan yɛ wɔn a wɔne wɔn yɛɛ to-ma-mento ntɔkwa mu, na wɔtɔnn dodoɔ no ara kɔɔ nkoasom mu, te sɛ wɔn a wɔkunkumm wɔn no.

Wɔfom asɔredan no mu fa

15 Antiokus bo annwo yei so, ɔsii ne bo hyɛnee wiase nyinaa mu kronkron mu kronkronbea hɔ, Menelaus a wayɛ ɔfatwafoɔ ama mmara ahodoɔ ne ne man no.

16 Ɔde ne nsa a ɛho agu fi no faa akronkron nnoɔma no, na ɔde nsa a ɛho nteɛ no sesaa aboadeɛ afɔdeɛ a ahemfo afoforɔ ayɛ de apagya animuonyam ne anidie a ɛwɔ beaeɛ hɔ no.

17 Antiokus honhom dii ahurisie, na wanhunu sɛ Awurade na ɛberɛ tiaa bi ne bo afu ɛsiane bɔne a wɔn wɔtete kuro no mu ayɛ, na yei nti na ɔrebu kronkronbea hɔ animtia.

18 Na mmom, sɛ ɛnyɛ sɛ bɔne bebree a na wɔayɛ a, anka wɔaka saa onipa yi mpire ama wasan n’akyi afiri deɛ ɔrepɛ ntɛm ayɛ no ho, ɛberɛ a anka ɔbaa anim no ara, te sɛdeɛ Heliodorus yɛeɛ no, ɔno a Ɔhene Seleukus somaa no sɛ ɔnkɔhwɛ sikakorabea no.

19 Nanso ɛnyɛ kronkronbea hɔ nti na Awurade yii ɔman no sii hɔ, na mmom ɔman no nti na ɔyii beaeɛ hɔ sii hɔ.

20 Saa nti, mmusuo a ɛbaa ɔman no mu no, ebi sanee beaeɛ hɔ na ɛno akyi no ɛnyaa kyɛfa wɔ ne nhyira no mu; na afei deɛ anka wɔgyaa hɔ no wɔ Otumfoɔ no abufuhyeɛ no nti, wɔbɛsan de wɔn asi hɔ bio wɔ n’animuonyam nyinaa mu, ɛberɛ a wɔne Awurade kɛseɛ no bɛka abom no.

21 Enti Antiokus faa dwetɛkɛseɛ apem ahanwɔtwe firii asɔredan no mu, na ɔyɛɛ ntɛm de kɔɔ Antiokia, na n’ahantan nti ɔsusuu sɛ ɔbɛtumi de nsuhyɛn afa asase so na wanante wɔ ɛpo so, ɛfiri sɛ n’ani agye wɔ n’adwene mu.

22 Ɔgyaa amradofoɔ hɔ sɛ wɔnteetee nkurɔfoɔ no, wɔ Yerusalem, Filipo a wɔwoo no sɛ Frigyiani na ne suban yɛ ɔhamuni pa ara sene onipa a ɔyii no no mpo;

23 wɔ Gerisim, Andronikus; na wɔn a wɔka yeinom ho ne Menelaus a ɔdii abakomasɛm wɔ ne nkurɔfoɔ so sene deɛ afoforɔ yɛeɛ. Yudafoɔ ho tan nti,

24 Antiokus somaa Apolonius, Misiafoɔ safohene no, asraafoɔ mpem aduonu mmienu ka ne ho, na ɔhyɛɛ no sɛ ɔnkum mmarima a wɔanyini nyinaa na ɔntɔn mmaa ne mmarimaa sɛ nnɔnkɔ.

25 Ɛberɛ a saa onipa duruu Yerusalem no, ɔboapa yɛɛ sɛdeɛ ɔbaa no asomdwoeɛ mu na ɔtwɛn ara kɔsii homeda kronkron duruiɛ; afei, ɔhunuu sɛ Yudafoɔ no nyɛ adwuma no, ɔhyɛɛ n’asraafoɔ no sɛ wɔmmia na wɔmmɔ nsra.

26 Ɔde nkrantɛ kumm obiara a ɔfirii adie bɛhwɛɛ wɔn no, na afei ɔde n’akofoɔ no bɔ wuraa kuro no mu ntɛm so kunkumm nnipa dɔm kɛseɛ no ara.

27 Nanso Yuda Makabeus a nnipa nkron afoforɔ bi ka ne ho dwane kɔɔ ɛserɛ so, na ɔkoraa ne ho ne ne nkurɔfoɔ maa wɔtenaa mmepɔ so sɛdeɛ mmoa yɛ ara; wɔdii nwira biara a ɛfifire biara de tenaa ase, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a wɔnyɛ nnoɔma a ɛbɛgu wɔn ho fi.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 6

Wɔhyɛ Yudafoɔ som so

1 Yei akyiri no, ankyɛre koraa na ɔhene somaa Atene mmarahyɛbadwani bi sɛ ɔnkɔhyɛ Yudafoɔ so na wɔnnyae wɔn nananom mmara ahodoɔ no na wɔamfa Onyankopɔn mmara antena ase bio;

2 bio, na ɔmfa efi nka asɔredan a ɛwɔ Yerusalem no na wɔmfrɛ no Olimpia Seus, na wɔmfrɛ baako a ɛwɔ Gerisim no sɛ Seus-Ahɔhoɔ-Yɔnkoɔ-no, sɛdeɛ wɔn a wɔte saa beaeɛ hɔ no frɛ no no.

3 Amumuyɛ a ano yɛ den na ɛyɛ awerɛhoɔ pa ara na ɛkɔɔ so.

4 Ɛfiri sɛ Amanaman mufoɔ de sakasakayɛ ne agobɔne hyɛɛ asɔredan no mu ma. Wɔn na wɔne nnwamamfoɔ twee mpena na wɔne mmaa dedae wɔ kronkronbea hɔ, na deɛ ɛka ho ne sɛ wɔde nnoɔma a ɛmfata ba bɛbɔɔ afɔdeɛ.

5 Wɔde akyiwadeɛ afɔdeɛ a mmara no mma ho kwan hyɛɛ afɔrebukyia no so ma.

6 Nnipa antumi anni homeda so, ɛnna nso wɔantumi anni wɔn nananom afahyɛ no, ɛnna sɛ wɔantumi mpo anna wɔn ho adi sɛ Yudafoɔ.

7 Ɔhene awoda a wɔdi no bosome bosome mu no, wɔfaa Yudafoɔ hyɛɛ wɔn anibereɛ sɛ wɔmfa wɔn ho nka afɔrebɔ no ho bi; na sɛ ɛberɛ a wɔredi Dionisus afahyɛ no, wɔhyɛɛ wɔn maa wɔde nnubaa nhwiren hyɛe na wɔnantee wɔ nsrabɔ a wɔbɔ de hyɛ Dionisus animuonyam no.

8 Nnipa a wɔwɔ Ptolemais no susui maa wɔde hyɛɛ mmara maa nkuro a wɔne Hela nkuro bɔ hyeɛ no sɛ wɔnyɛ saa nhyehyɛɛ korɔ no ara bi mfa nni Yudafoɔ no, na wɔmma wɔn ho nnye afɔrebɔ no mu bi,

9 na wɔnku wɔn a wɔmpɛ sɛ wɔbɛsesa akɔ Helafoɔ amanneɛ mu no. Afei deɛ, obiara tumi hunu amanehunu a aba wɔn soɔ.

10 Mfatoho ne sɛ, wɔde mmaa mmienu bae sɛ wɔatwa wɔn mma twetia. Wɔde mmaa yi faa kuro abɔntene so, a wɔn mma sensɛn wɔn kɔn mu gugu wɔn bo soɔ, na wɔfiri afasuo no so wɔɔ wɔn maa wɔn kɔn kɔwowɔɔ hɔ.

11 Ebinom nso a na wɔatwa ahyia abodan bi a ɛbɛn no, sɛdeɛ ɛbɛyɛ na wɔadi da a ɛtɔ so nso no kokoam, wɔyii wɔn maa Filipo na ɔhyee wɔn nyinaa boom, ɛfiri sɛ wɔn nyamesuro no nti, wɔanyɛ biribiara amfa anye wɔn ho, ɛsiane bu a na wɔbu ɛda a ɛyɛ kronkron pa ara no.

Nnoɔma a ɛhia wɔ ɔtaa mu

12 Afei mehyɛ wɔn a wɔkenkan nwoma yi sɛ wɔmma atoyerɛnkyɛm a ɛte saa no ntu wɔn akoma, na mmom wɔnkae nhunu sɛ, saa asotwe yi nyɛ deɛ na wɔde bɛsɛe wɔn na mmom wɔde bɛtwe wɔn aso.

13 Nokorɛ, ɛyɛ ayamyie nsɛnkyerɛnneɛ a ɛmma wɔn a wɔmmɔ nyamesuro bra no nkɔ so ara ntena hɔ nkyɛ, na mmom wɔbɛtwe wɔn aso ntɛm ara.

14 Na amanaman nkaeɛ no deɛ, Awurade to ne bo ase twɛn kɔsi sɛ wɔbɛduru wɔn bɔne no mpɔmpɔn so ansa; na mmom ɔne yɛn nni no saa kwan yi ara so,

15 sɛdeɛ ɛbɛyɛ na wantɔ yɛn so were akyire yi, ɛberɛ a yɛn bɔne aduru ne mpɔmpɔn soɔ no.

16 Saa nti ɔnyi ne mmɔborɔhunu mfiri yɛn so. Ɛwom sɛ ɔde atoyerɛnkyɛm tea yɛn deɛ, nanso ɔnyi n’ankasa ne nkurɔfoɔ nto wɔn ntwene.

17 Momma deɛ yɛaka no nyɛ nkaeɛ adeɛ ma mo; ɛwɔ sɛ yɛtwitwa nsɛm no so ka.

Wɔdi Eleasa awu wɔ ne gyidie ho

18 Eleasa a ɔyɛ Atwerɛfoɔ a ne dibea korɔn, onipa a ne mfeɛ akɔ anim na n’anim yɛ nyam no, wɔhyɛɛ no sɛ ɔmmue n’anom nwe prakonam.

19 Nanso ɔno ara pɛɛ sɛ ɔbɛwuo wɔ animuonyam sene sɛ ɔbɛtena ase agu ne ho fi, ɔno ara firii ne pɛ mu foroo owuo apata no na ɔpuu nam no firii n’anom gui,

20 sɛdeɛ obiara a ɛsɛ sɛ wɔkɔ no nya akokoɔduro na ɔmpene so nyɛ nnoɔma a ɛnyɛ sɛ wɔyɛ, mpo wɔ ɔdɔ a wɔwɔ ma wɔn nkwa.

21 Wɔn a na wɔhwɛ saa mmaratoɔ afɔdeɛ no so no faa onipa no kɔɔ nkyɛ baabi ɛsiane sɛ ɔyɛ wɔn mannimfoɔ dadaada, na wɔhyɛɛ no nkuran sɛ anka ɔmfa n’ankasa ne nam a ɛfata sɛ ɔweɛ mmra, na ɔmmoapa nyɛ sɛ deɛ ɔrewe afɔdeɛ nam a ɔhene ahyɛ sɛ wɔnnie no,

22 sɛdeɛ ɛbɛyɛ na ɔyɛ saa ɛbɛgye no afiri owuo mu, na ɛnam sɛ wɔyɛ amannifoɔ dada no nti, wɔayɛ no yie.

23 Mmom ɔwe taa so, sɛdeɛ ɔfata ne mfeɛ ne anidie a wanya wɔ ne nyini mu, ne ne tiri mu dwono a wafu a ɛkyɛn so, n’abrabɔ mpo a ɛfiri ne mmɔfraase, na deɛ ɛboro soɔ ne sɛdeɛ mmara kronkron a Onyankopɔn de ama no, ntɛm ara na ɔde ne ho mae, na ɔka kyerɛɛ wɔn sɛ wɔmma no nsiane nkɔ Asamando.

24 Ɔkaa sɛ: Saa nnabraba yi mfata sɛ wɔyɛ no yɛn berɛ yi mu, ɛfiri sɛ nkumaa no bebree bɛdwene sɛ Eleasa a ɔwɔ ne mfeɛ aduɔkron mu no adane akɔ ananafoɔ som bi mu,

25 na ɛnam me nnabraba so, sɛ mɛtena ase nna kakra bi no, me nti wɔbɛfom kwan, ɛberɛ a magu me ho fi na magu m’anim ase wɔ me mfeɛ ho.

26 Seesei ara sɛ mekwati nnipa asotwe mpo a, sɛ mete ase anaasɛ mewu a, merenkwati Otumfoɔ no nsa.

27 Saa nti, seesei a mede akokoɔduro rede me nkwa ato hɔ yi no, mɛyi me ho adi sɛ mefata me mpanin mfeɛ no

28 na magya nhwɛsoɔ pa ama nkumaa no, wɔ sɛdeɛ wɔde ɔpɛ si wu owu pa ne animuonyam mu de ama deɛ ɔsom bo ne mmara kronkron no.

29 Wɔn a ɛnkyɛreɛ koraa a na wɔne no rekasa wɔ tema so no, seesei ara wɔsesae nyaa adwemmɔne, ɛfiri sɛ nsɛm a ɔkae yɛ no, wɔbuu no sɛ ɛyɛ abɔdamsɛm.

30 Ɛberɛ a na ɔnam akuturukubɔ so rewuo no, ɔteaa mu na ɔkaa sɛ: Ɛda adi pefee wɔ Awurade nimdeɛ kronkron no mu sɛ, ɛwom sɛ anka mɛtumi agye me ho nkwa deɛ, nanso merehunu ateetee wɔ ɛborɔ yayaaya yi wɔ me nipadua mu, na mmom me kra mu deɛ m’ani agye sɛ merehu amane wɔ nnoɔma yeinom ho, ɛfiri sɛ mesuro no.

31 Enti saa ɔkwan yi so na ɔwui, na ne wuo mu ɔgyaa animuonyam nhwɛsoɔ ne akokoɔduro nkaeɛ too hɔ, ɛnyɛ nkumaa no nko na mmom ne man a ɛso no nyinaa.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 7

Wɔku nuammarima baason bi wɔ wɔn gyidie ho

1 Ɛbaa nso sɛ, wɔkyeree nuammarima baason ne wɔn na, na ɔhene no de mmaa ne nhoma yɛɛ wɔn ayakayakadeɛ, na ɔhyɛɛ wɔn sɛ wɔnwe prakonam a mmara mma ho kwan no.

2 Wɔn mu baako a ɔyɛɛ wɔn kasamafoɔ no kaa sɛ: Ɛdeɛn na mopɛ sɛ mobisa na mohunu firi yɛn hɔ? Yɛayɛ krado sɛ yɛbɛwu sene sɛ yɛbɛfom yɛn nananom mmara no.

3 Ɔhene no bu fui, na ɔhyɛɛ sɛ wɔnkua nkyɛnsee ne nnadesɛn ase gya ma no nnɔ.

4 Wɔmmaa no yɛɛ hye ntɛmntɛm, na ɔhyɛɛ sɛ wɔntwa wɔn kasamafoɔ no tɛkyerɛma na wɔnwerɛ ne tiri ho nam na wɔntwitwa ne nsa ne ne nan, wɔ berɛ ko a ne nuanom ne ne na rehwɛ.

5 Na ɛberɛ a wayɛ kɛgyaa na ɔntumi nnyɛ ne ho hwee no, ɔhene no hyɛɛ sɛ wɔmfa no nkɔ ogya no ho, na ahome da so ara wɔ ne mu no wɔnkye no wɔ kyɛnsee mu. Wisie a ɛfiri kyɛnsee no mu no yɛɛ hɔ nyinaa kumoo, nanso anuanom no ne wɔn na no hyehyɛɛ wɔn ho nkura sɛ wɔnwu animuonyam mu. Wɔkaa sɛ:

6 Awurade rehwɛ yɛn na ampa ara ɔbɛhu yɛn mmɔbɔ, sɛdeɛ Mose kae wɔ ne nnwom mu a ɛdi adanseɛ tia nkurɔfoɔ wɔ wɔn anim, ɛberɛ a ɔkaa sɛ: Na ɔbɛhu ne nkoa mmɔbɔ.

7 Ɛberɛ a onua a ɔdi kan wui wɔ saa ɔkwan yi so no, wɔde deɛ ɔtɔ so mmienu bae sɛ wɔrebɛgoro ne ho. Wɔwerɛɛ ne tiri ho nam kaa tirinwi no ho, na wɔbisaa no sɛ: Wɔbɛwe nam no sene sɛ wɔbɛteetee wo nipadua, atwitwa wo nsa ne wo nan anaa?

8 Ɔbuaa sɛ: Dabi. Saa nti ɔfaa amanehunu mu sɛdeɛ onua a ɔdi kan no hunuiɛ no.

9 Na ɛberɛ a ɔrewuo no, ɔkaa sɛ: Atirimuɔdenfoɔ a wɔadome mo, moregya yɛn kwan afiri seesei nkwa mu deɛ, nanso wiase nyinaa Hene no bɛnyane yɛn akɔ daa nkwa foforɔ mu, ɛfiri sɛ ne mmara nti na yɛawuwuo.

10 Ɔno akyi, deɛ ɔtɔ so mmiɛnsa no nso wɔde no ba bɛgoroo ne ho. Ɛberɛ a wɔbisaa no no, ntɛm ara na ɔtwee ne tɛkyerɛma na ɔde akokoɔduro tenetenee ne nsa,

11 na ɔkaa no animuonyam mu sɛ: Menyaa yeinom firi Ɔsoro, na ɛnam ne mmara so nti na memmu no hwee, na ne nkyɛn na menim sɛ mɛsan anya no bio.

12 Yei maa ɔhene no ne wɔn a wɔka ne ho no ho dwirii wɔn wɔ abarimaa no honhom ho, ɛfiri sɛ wammu n’amanehunu no hwee.

13 Ɔno nso wuiɛ akyire no, deɛ ɔtɔ so nan no, wɔteetee no yɛɛ no ayakayakadeɛ wɔ saa ɔkwan no ara so.

14 Ɛberɛ a ɔbɛnee owuo no, ɔkaa sɛ: Onipa ntumi gye sɛ ɔpene so wu wɔ nnipa nsam na ɔma n’ani gye anidasoɔ a Onyankopɔn ma sɛ ɔbɛnyane no bio no ho. Mmom mo a mowɔ hɔ yi deɛ, owusɔreɛ biara nni hɔ ma mo!

15 Wɔde deɛ ɔtɔ so nnum baeɛ na ɔyɛɛ no ayakayakadeɛ.

16 Nanso ɔhwɛɛ ɔhene no na ɔkaa sɛ: Ɛsiane sɛ wowɔ tumi wɔ nnipa so, enti na wo nso a anka woyɛ onipa deɛ, nanso woyɛ adeɛ a wopɛ. Nanso nnwene sɛ Onyankopɔn apo ne nkurɔfoɔ.

17 Kɔ so ara, na wobɛhu sɛdeɛ ne tumi bɛma wo ne w’asefoɔ ho ahiahia mo!

18 Ɔno akyi no, wɔde deɛ ɔtɔ so nsia bae. Na ɛberɛ a ɔrebɛwuo no, ɔkaa sɛ: Monnnaadaa mo ho ara kwa. Ɛyɛ yɛn ara yɛn nti na yɛrehu amaneɛ yi, ɛsiane bɔne a yɛayɛ atia yɛn ankasa yɛn Nyankopɔn. Saa nti na nnoɔma huhu yi asisie yi.

19 Nanso monnnwene da sɛ mobɛfa mo ho adi, sɛ moayere mo ho ako atia Onyankopɔn no!

20 Wɔn na no ne deɛ ne ho yɛ nwanwa na ɔfata animuonyam nkaeɛ. Ɛwom sɛ ɔhunuu ne mma baason no sɛ wɔrewuwu da koro deɛ, nanso ɔde akokoɔduro penee so ɛsiane n’anidasoɔ a ɔwɔ wɔ Awurade mu no nti.

21 Ɔde ne nananom kasa hyɛɛ wɔn mu biara nkuran. Honhom pa ahyɛ ne ma no, ɔde ɔbarima akokoɔduro hyɛɛ ne mmaa adwene no den, na ɔkaa sɛ:

22 Mennim sɛdeɛ ɛyɛeɛ a mobɛhyɛɛ m’awotwaa mu. Ɛnyɛ me na memaa mo nkwa ne ahome, ɛnna nso ɛnyɛ me na mehyehyɛɛ akwaa a ɛwowɔ mo mu biara mu no.

23 Saa nti Ɔdomankoma bɔrebɔre a ɔbɔɔ wiase no, ɔno a ɔhyehyɛɛ onipa bɔbea firii mfitiaseɛ no na ɔyɛɛ nnoɔma nyinaa ahyɛaseɛ no, ɔnam ne mmɔborɔhunu so bɛma mo nkwa ne ahome bio, ɛfiri sɛ seesei mo werɛ afiri mo ho ɛsiane ne mmara nti.

24 Antiokus nyaa atenka bi sɛ wɔrebu no animtia, na ɔhunuu adwemmɔne wɔ ne nne a ayɛ awerɛhoɔ no mu. Na onua kumaa no da so te ase no, ɛnyɛ srɛ nko na ɔkasa srɛɛ no, na mmom ɔdi nsedie hyɛɛ bɔ sɛ ɔbɛma no ayɛ ɔdefoɔ ne deɛ nnipa ani bere no, sɛ ɔbɛdane ne ho afiri ne nananom akwan so a, na ɔbɛfa no ayɛ n’Adamfo na ɔde ɔman no mu dwumadie ahyɛ ne nsa.

25 Ɛsiane sɛ na abarimaa no ntie no koraa nti no, ɔhene frɛɛ ne na brɛɛ no, na ɔhyɛɛ no sɛ ɔntu abɔfra no fo na ɔnye ne ho nkwa.

26 Afei ɔhyɛɛ no, hyɛɛ no, hyɛɛ no no, ɔyɛɛ sɛ ɔbɛkasa akyerɛ ne ba no.

27 Na mmom ɔtwi bɛnee ne ba no, na ɔde wɔn kurom kasa ka kyerɛɛ no de dii otirimuɔdenfoɔ no ho fɛw sɛ: Me ba, hu me mmɔbɔ. Menyinsɛnee wo abosome nkron wɔ m’awotwaa mu, na mehwɛɛ wo mfeɛ mmiɛnsa, na meyɛnee wo na matete wo ama woabɛduru ɛberɛ yi mu wɔ w’abrabɔ mu, na mahwɛ wo so.

28 Mesrɛ wo, me ba, sɛ hwɛ ɔsoro ne asase na hu biribiara a ɛwɔ mu, na kae hu sɛ Onyankopɔn amfa nnoɔma a na ɛwɔ hɔ na ɛyɛeɛ. Na saa ara nso na nnipa baeɛ.

29 Nsuro saa nankwaaseni yi, na mmom kyerɛ sɛ wofata wo nuanom no. Pene so sɛ wobɛwu, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, ɛnam Onyankopɔn mmɔborɔhunu so mɛsane anya wo aka wo nuanom ho bio.

30 Ɛberɛ a ɔda so rekasa no ara, aberanteɛ no kaa sɛ: Ɛdeɛn na moretwɛn? Ɛnyɛ adeɛ a mɛdi deɛ ɔhene ahyɛ no so, na mmom mɛyɛ setie ama mmara no ahyɛdeɛ no a wɔnam Mose so de maa yɛn nananom no.

31 Na mmom wo a woayɛ amumuyɛ ahodoɔ nyinaa bi de atia Hebrifoɔ no, ɛnyɛ adeɛ a wobɛtumi adwane afiri Onyankopɔn nsam.

32 Na yɛn ankasa yɛn bɔne nti na yɛrehu amane.

33 Na sɛ yɛn Awurade teasefoɔ no bo afu yɛn ɛberɛ tiawa bi sɛ ɔreka yɛn anim na watea yɛn a, ɔbɛsane nso aka yɛn ne nkoa abom bio.

34 Na mmom wo, otirimuɔdenfoɔ a wo ho nteɛ, nnipa nyinaa mu kwaseampanin, mma w’ani nnye hunu ara kwa na ɛmmema wo ho so wɔ anidasoɔ a ɛnni hɔ mu, ɛberɛ a woama wo nsa so atia ɔsoro mma no.

35 Wonnya nnwane mfirii ohuntahunu Nyankopɔn no, otumfoɔ no atemmuo mu ɛ.

36 Ɛfiri sɛ, ɛberɛ a yɛn nuanom ahu amane berɛ tiawa bi mu yi, wɔanom daa nkwa a ɛtene, a ɛwɔ Onyankopɔn apam mu; na mmom wo, wonam Onyankopɔn atemmuo so bɛnya w’ahantan ho asotwe.

37 Me nso, te sɛ me nuanom no, mede me nipadua ne me nkwa bɛto hɔ ama yɛn nananom mmara no, na yɛasrɛ Onyankopɔn sɛ ɔnhu yɛn man mmɔbɔ ntɛm, na ɛnam sɔhwɛ ne ɔhaw so bɛma woapae mu aka sɛ ɔno nkutoo ne Onyankopɔn,

38 na ɛnam me ne me nuanom so bɛma Otumfoɔ no abufuhyeɛ a ɛfata sɛ ɛba yɛn man mu nyinaa soɔ no to atwa.

39 Ɔhene no bo fui, na ɔmaa wɔyɛɛ no deɛ ɛsene nkaeɛ no deɛ no, n’animtiabuo ho abufuo a ɛyɛɛ no no nti.

40 Enti ɔwui wɔ ne mudie mu, na ɔde ne werɛ nyinaa hyɛɛ Awurade mu.

41 Deɛ ɛdi akyire koraa no, ɛna no nso wui kaa ne mma no ho.

42 Afei, momma yei ara nnɔɔso, deɛ ɛfa afɔrebɔ nnoɔma a wɔdie ne ayayadeɛ mmorosoɔ ho no.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 8

Yuda Makabeus atuateɛ

1 Afei Yuda a wɔsan frɛ no Makabeus no, ɔne n’ayɔnkofoɔ hyɛnee nkuraaseɛ hɔ kokoam, na ɔkɔfrɛfrɛɛ wɔn abusuafoɔ, na wɔtwerɛtwerɛɛ wɔn a na wɔakɔ so ara kura Yudasom gyidie mu no din, ɛno nti wɔboaboaa nnipa a wɔn dodoɔ bɛyɛ mpem nsia ano.

2 Wɔsrɛɛ Awurade sɛ ɔnhwɛ nkurɔfoɔ a nnipa nyinaa hyɛ wɔn soɔ no; na ɔnya ayamhyehyeɛ mma asɔredan a nnipa a wɔnni nyamesuro agu ho fi no;

3 na ɔnhu ne kuro a wɔresɛe no na aka kakra bi na wɔadwiri agu fam no mmɔbɔ; ɔntie mogya a ɛteaam frɛɛ no no;

4 ɔnsane nso nkae mmɔtafowa a wɔnam mmaratoɔ so sɛe wɔn no, ne abususɛm wɔkeka de tia ne din no; na ɔnkyerɛ sɛ bɔne yɛ n’akyiwadeɛ.

5 Makabeus tumi boaboaa n’asraafoɔ ano wieeɛ ara pɛ na Amanaman mufoɔ no antumi anyina n’anim, ɛfiri sɛ na Awurade abufuhyeɛ no adane ayɛ mmɔborɔhunu.

6 Ɔreba a, ɔmmɔ kɔkɔ biara, na watoto nkuro ne nkuraaseɛ mu gya. Ɔgyegyee mmeaeɛ bi a wɔtumi firi hɔ kɔko, na atamfoɔ no dɔm a wɔpamoo wɔn no nyɛ kumaa.

7 Ɔhunuu sɛ anadwo yɛ papaapa sɛ wɔde kɔ tua ɛte saa. Na wɔkaa ne mmaninyɛ ho asɛm wɔ baabiara.

8 Ɛberɛ a Filipo hunuu sɛ ɔbarima no reba nkakrankakra no, na ɔrekɔ so ara di nkonim ntoatoasoɔ no, ɔtwerɛ kɔmaa Ptoleme a ɔyɛ amrado wɔ Koelesiria ne Foenike no, sɛ ɔmmɛboa ɔhene aban no.

9 Afei Ptoleme yɛɛ ntɛm tuu Patroklus ba Nikanor, ɔhene Nnamfonom atitire no mu baako, na ɔsomaa no ne hɔ, na ɔdi Amanaman mufoɔ a wɔfifiri aman nyinaa soɔ a wɔn dodoɔ bɛyɛ mpem aduonu, sɛ wɔnkɔkunkum Yudeafoɔ nyinaa mfiri hɔ koraa. Ɔde Gorgias a ɔyɛ asafohene ne onipa a wawedare wɔ asraafoɔ adwuma mu no kaa ne ho.

10 Nikanor bɔɔ ne tirim sɛ ɛtoɔ a ɛsɛ sɛ wɔtua ma Romafoɔ no, talente mpem mmienu no, ɔbɛtontɔn Yudafoɔ a wɔbɛfa wɔn dommum no na watɔn wɔn akɔ nkoasom mu, na ɔde ama ɔhene.

11 Enti ntɛm ara, ɔsoma maa wɔkɔɔ nkuro a ɛdeda mpoano no, na ɔtoo nsa frɛɛ wɔn sɛ wɔmmɛtɔ Yudafoɔ nkoa, na ɔhyɛ wɔn bɔ sɛ, ɔde nkoa aduɔkron bɛgye talente baako, na na n’ani nna so sɛ Otumfoɔ atemmuo no reba abɛto no.

Wɔsiesie wɔn ho ma ɔko

12 Wɔbɛka kyerɛɛ Yuda sɛ Nikanor retu sa; na ɛberɛ a ɔka kyerɛɛ n’ayɔnkofoɔ no ɛfa asraafoɔ a wɔabɛduru no,

13 wɔn a wɔyɛ ahufoɔ na wɔnni awerɛhyɛmu wɔ Onyankopɔn atɛntenenee mu no firii hɔ dwanee.

14 Ebinom tɔnee wɔn agyapadeɛ nkaeɛ no, na berɛ korɔ no ara mu wɔsrɛɛ Awurade sɛ ɔnnye wɔn a Nikanor a nyamesuro nni ne mu no atɔn wɔn, ansa na ɔrehyia wɔn,

15 sɛ ɛnyɛ wɔn ankasa nti a, ɛnneɛ na ɛyɛ apam a ɔne wɔn nananom yɛeɛ no a, na ɛfiri sɛ ɔde ne din kronkron ne animuonyam din no na afrɛ wɔn.

16 Nanso Makabeus boaboaa n’akofoɔ no ano, wɔn dodoɔ yɛ mpem nsia, na ɔhyɛɛ wɔn nkuran sɛ wɔmmma Amanaman dɔm kɛseɛ atirimuɔdenfoɔ a wɔreba wɔn soɔ no mmɔ wɔn hu, na mmom wɔnko wɔ animuonyam mu.

17 Wɔmfa wɔn ani nsi mmarato amumuyɛ a Amanaman mufoɔ no ayɛ atia beaeɛ kronkron no, ne ayakayakadeɛ a wɔde yɛɛ kuro a wɔdii ho fɛw no, na deɛ ɛka ho ne sɛ wɔtuu wɔn nananom kwan a wɔde bɔ wɔn no guiɛ.

18 Ɔkaa sɛ: Wɔn deɛ, wɔgye akodeɛ ne mmaninneɛ di, nanso yɛn deɛ yɛgye Otumfoɔ Nyankopɔn no di, ɔno a ɔbɔ ne ti nko baako a ɛkunkum wɔn a wɔreba yɛn soɔ no nyinaa, na mpo wiase nyinaa, sɛ ɛho ba hia.

19 Afei nso, ɔka kyerɛɛ wɔn ɛberɛ bi a ɔbɛboaa wɔn nananom; sɛdeɛ Senakerib berɛ so, nnipa mpem ɔha ne aduɔwɔtwe wuiɛ,

20 ne ɔko a wɔne Galatifoɔ koeɛ wɔ Babel no, ɛberɛ a Yudafoɔ mpem nwɔtwe ne Makedoniafoɔ boom tuu ɔsa; nanso ɛberɛ a Makedoniafoɔ dii amia no, ɛmmoa a wɔnya firii ɔsoro no maa wɔtumi kumm Galatifoɔ mpem ɔha aduonu na wɔsesaa asadeɛ pii.

Yuda di Nikanor so nkonim

21 Wɔde saa nsɛm yi hyɛɛ wɔn ho nkuran na wɔsiesiee wɔn ho sɛ wɔbɛwu ama mmara no ne ɔman no; na afei ɔkyekyɛɛ n’asraafoɔ no mu akuo nnan.

22 Ɔyiyii ne nuanom, Simon, Yosef ne Yonatan, na ɔmaa wɔn mu baako biara hwɛɛ ɔfa baako a ɛkura mmarima apem ne ahanum so.

23 Afei nso, ɔyii Eleasa sɛ ɔnkasa kɛse mfa nkenkan mfiri nwoma kronkron no mu, na ɔmaa wɔn kasa a wɔmfa nwɛn wɔn ho, “Onyankopɔn mmoa”; ɛnna ɔno ara ankasa dii nkyekyɛmu a ɛda kan no anim, na ɔne Nikanor kɔkoe.

24 Na Otumfoɔ no ka wɔn ho nti, wɔkumm atamfoɔ no bɛboro mpem nkron, na wɔpirapiraa Nikanor asraafoɔ no mu bebree na ebinom nso antumi annyina wɔn nan so bio, na wɔhyɛɛ wɔn maa wɔdwanee.

25 Wɔgyee wɔn a wɔbaa sɛ wɔrebɛtɔ wɔn sɛ nkoa no sika firii wɔn nsam. Wɔtii wɔn ara kɔduruu akyiri baabi no, wɔsanee wɔn akyi ɛfiri sɛ na adeɛ resa.

26 Na ɛyɛ ɛda a ɛdi homeda anim, na ɛno nti na wɔankɔ so ara anti wɔn no.

27 Ɛberɛ a wɔgyegyee atamfoɔ no akodeɛ na wɔgyee wɔn nsam asadeɛ wieeɛ no, wɔdii homeda no, na wɔde ayeyie kɛseɛ ne aseda maa Awurade a wakora wɔn so ɛda no, na ɔde ama wɔn sɛ ɔde n’ahummɔborɔ rekyerɛ wɔn no.

28 Homeda no akyiri no, wɔde asadeɛ no bi maa wɔn a wɔyɛɛ wɔn ayakayakadeɛ no, akunafoɔ ne nnyanka, na wɔnkyɛ nkaeɛ no mma wɔn ho ne wɔn mma.

29 Ɛberɛ a wɔyɛɛ yei wieeɛ no, wɔbɔɔ mu koto srɛɛ Awurade a ɔyɛ mmɔborɔhunu sɛ ɔnka ɔne ne nkoa mmɔ mu.

Yuda di Timoteo ne Bakides so nkonim

30 Wɔn ne Timoteo ne Bakides akofoɔ de bɔɔ ani no, wɔkumm wɔn mu bɛboro mpem aduonu na wɔgyegyee abandenden a ɛwowɔ soro pa ara, na wɔkyɛɛ asadeɛ a ɛdɔɔso de maa wɔn a wɔyɛɛ wɔn ayakayakadeɛ no, nnyanka ne akunafoɔ, ne wɔn a wɔanyini wɔ mfeɛ mu no, na wɔkyɛ maa wɔn ho pɛpɛɛpɛ.

31 Wɔgyegyee atamfoɔ no akodeɛ, na wɔde kɔsiee yie papaapa wɔ mmeaeɛ bi a ɛho hia; na wɔde asadeɛ nkaeɛ no kɔɔ Yerusalem.

32 Wɔkumm Timoteo asraafoɔ safohene no, deɛ ɔyɛ otirimuɔdenfoɔ pa ara no, ne obi a ɔteetee Yudafoɔ kɛseɛ no.

33 Ɛberɛ a wɔgu so redi ahurisie wɔ wɔn nkonimdie ho wɔ wɔn nananom kuro no mu no, wɔhyee wɔn a wɔde ogya hyee aponkɛseɛ kronkron no, Kalistenes ne afoforɔ bi a wɔka ne ho a wɔdwane kɔɔ efie ketewa bi mu; enti yeinom nyaa akatua a ɛfata ɛsiane wɔn mmusudeɛ nti.

34 Nikanor a wɔadome no mprɛnsa a ɔde adwadifoɔ apem aba sɛ wɔmmɛtɔ Yudafoɔ no,

35 na Awurade boaa wɔn a wɔyɛ n’atamfoɔ no maa wɔbrɛɛ no ase wieeɛ no, ɔworɔɔ n’atadeɛ fɛfɛ no, na ɔno nko ara dwanee sɛ ɔdɔnkɔni a ɔredwane afa ɔman mu kɔsi sɛ ɔbɛduru Antiokia, ɛberɛ a n’adeɛ titire a ɔtumi yɛeɛ ara ne sɛ ɔsɛee n’asraafoɔ no!

36 Saa nti, onipa a ɔgye too ne ho so sɛ ɔbɛkyere nnipa a wɔwɔ Yerusalem akɔtua ɛtoɔ ama Romafoɔ no, ɔno ara pae mu kaa sɛ Yudafoɔ no wɔ Bammɔfoɔ, na ɛno nti Yudafoɔ nyɛ nnipa a wɔyɛ mmerɛ, ɛfiri sɛ wɔdi mmara a wahyehyɛ ama wɔn no so.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 9

Antiokus Epifanes satuo a ɛtwa toɔ

1 Saa berɛ no mu, sɛdeɛ ɛsiiɛ no, na Antiokus resan n’akyi afiri Persia mantam mu wɔ sakasakayɛ mu.

2 Ɔhyɛnee kuro bi a wɔfrɛ hɔ Persepolis na ɔpɛɛ sɛ ɔbɛwia abosonnan no mu nnoɔma na wadi kuro no so. Enti nnipa no de akodeɛ pu bae bɛsii no kwan na Antiokus ne n’asraafoɔ no dii nkoguo. Deɛ ɛbae ne sɛ, kuro no mufoɔ maa Antiokus dwanee na ɔsanee n’akyi animguaseɛ mu.

3 Ɛberɛ a na ɔwɔ Ekbatana no, wɔbɛkaa asɛm a ato Nikanor ne Timoteo asraafoɔ no.

4 Abufuo a ɔnyae nti, ɔfaa adwene bi sɛ bɔne a nnipa binom yɛɛ wɔn maa wɔdwaneɛ no, wɔbɛdane aba Yudafoɔ no so; ɛno nti ɔhyɛɛ ne teaseɛnamkafoɔ no sɛ ɔnkɔ ara na ma ɔnnyina kɔsi sɛ ɔbɛwie akwantuo no. Nanso na ɔsoro atemmuo ne no na ɛnam! Ɛfiri sɛ n’ahantan mu no, ɔkaa sɛ: Sɛ meduru Yerusalem a, mɛyɛ hɔ amusiebea.

5 Nanso Awurade a ɔyɛ ɔhuntahunu no, Israel Nyankopɔn no de akuturuku bi a wɔnhu na ɛnni aduro na ɛbɛbɔ no. Ɛberɛ a ɔkasa wieeɛ ara pɛ na yafunukeka bi a ɛnni aduro sɔɔ ne mu, na ne mu dwanee no pa ara,

6 na na ɛfata, ɛfiri sɛ, na wayɛ nnipa bebree ayakayakadeɛ a wɔnhunuu bi pɛn.

7 Nanso wannyae n’ani a na ɛnsɔ adeɛ no, na mmom ahantan kɔɔ so ara hyɛɛ no ma, na n’abufuo dɛree wɔ Yudafoɔ no so a ɔhyɛɛ sɛ wɔntu mmirika. Na ɛbaa sɛ, ɔrepere adwane no, ɔfirii ne teaseɛnam no mu hwee fam, na na ahweaseɛ no so sɛ ɛteetee ne nipadua akwaa mu biara.

8 Na saa na onipa a na ɛnkyɛree koraa ɔdwenee wɔ ne nipayɛ sononko ahantan mu sɛ ɔbɛtumi ahyɛ ɛpo asorɔkye, na ɔsusuu sɛ ɔbɛtumi akari mmepɔ atenten wɔ nsaniakwanmu mu no, wɔbrɛɛ no ase wɔ asase so na wɔsoaa no wɔ sumina so, na ɛmaa Onyankopɔn tumi daa adi maa nnipa nyinaa hunui.

9 Na saa ara na nsamaa fɔree onipa a ɔnni nyamesuro no nipadua, na ɔda so te ase wɔ ahohiahia ne yea mu, ne honam porɔe, na ɛsiane bɔn a na ɛbɔne nti, asraafoɔ no nyinaa bo fonoo wɔn.

10 Ɔbɔnee ara na obiara ntumi nnyina ano na wɔantumi amma onipa a na ɛnkyɛre koraa ɔsusuu sɛ ɔbɛtumi atene ne nsa asɔ nsoromma a ɛwɔ ɔsoro no mu.

11 Enti ɛbaa sɛ ne honhom botoe, na ɔfirii aseɛ sɛ ɔregyae n’ahantan no bebree, na n’adwene baa deɛ na Onyankopɔn de retea no no so, na ne ho dwanee no ɛberɛ biara.

12 Na ɛberɛ a na ɔno ara ankasa ntumi nnyina ne bɔn ano no, ɔkaa nsɛm yi sɛ: Ɛyɛ sɛ wode wo ho bɛhyɛ Onyankopɔn ase; na ɛnsɛ sɛ nnipa dwene sɛ wɔn ne Onyankopɔn yɛ pɛ.

Antiokus hyɛ Onyankopɔn bɔ

13 Ɛnna afei akyiwadeni no hyɛɛ Awurade a afei deɛ ɔnhunu no mmɔbɔ no sɛ,

14 kuro kronkron a na anka ɔrepɛ ntɛm akɔdwiri aguo adane no amusieeɛ no, afei deɛ ɔde wɔn ho kyɛ wɔn;

15 na Yudafoɔ no nso a na anka wabu wɔn sɛ wɔmfata sɛ wɔsie wɔn, na mmom ɔbɛto wɔn ne wɔn mma atwene ama wiram mmoa ne wiem nnomaa adi wɔn nam no, afei ɔbɛyɛ wɔn nyinaa sɛ nnipa a wɔtete Atene no ara;

16 na kronkronbea a ɔfomm emu nnoɔma no, ɔde afɔrebɔ nnoɔma a ɛyɛ fɛ bɛsiesie hɔ; na wasane de akronkron nnoɔma no nyinaa asane aba mmɔho mmɔho; na ɛka biara a wɔbɛbɔ wɔ afɔdeɛ no ho no, ɔbɛfiri n’ankasa ne sika a ɔnya no mu bɛtua;

17 na deɛ ɔbɛyɛ aka yeinom ho ne sɛ, ɔbɛdane ayɛ Yudani na wakɔ baabiara a nnipa wɔ akɔka Onyankopɔn tumi no wɔ hɔ.

18 Na n’ahohiahia no ammrɛ ase ɔkwan biara so, ɛfiri sɛ na Onyankopɔn atemmuo na aba ne so sɛdeɛ ɛfata, n’anidasoɔ nyinaa sae na ɔtwerɛɛ krataa a ɛwɔ odima su kɔmaa Yudafoɔ no. Na emu nsɛm nie:

Antiokus krataa ne ne wuo

19 Ɔde kɔma n’amanimfoɔ Yudafoɔ a wɔfata, wɔn hene Antiokus ne asafohene de nkyea a ɛfiri akoma mu ne adwempa hwehwɛ wɔn apɔmuden ne wɔn yiedie.

20 Sɛ mo ne mo mma ho yɛ na sɛ nnoɔma rekɔ so yie ma mo sɛdeɛ mopɛ a, m’ani agye. Sɛdeɛ m’anidasoɔ wɔ ɔsoro no,

21 mede ɔdɔ kae mo anidie ne adɔeɛ. Mefiri Persia mantam mu resan akorɔ no, yadeɛ bi bɛbɔɔ me, na mahu hia a ɛhia sɛ mɛdwene obiara banbɔ ho.

22 M’akoma ntu wɔ me tebea yi mu, ɛfiri sɛ mewɔ anidasoɔ pa sɛ me ho bɛtɔ me,

23 na mmom mehyɛɛ no nso sɛ, m’agya, wɔ ɛberɛ a ɔtuu kwan kɔɔ atifi man mu no, ɔyii n’ananmuhyɛni,

24 sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, sɛ mpofirim biribi siiɛ anaasɛ asɛmmɔne bi baeɛ a, anka hwee renhia nnipa a wɔwɔ amantam hɔ no, ɛfiri wɔbɛhu deɛ wɔde amammuo no ahyɛ ne nsa.

25 Afei nso, mete aseɛ sɛdeɛ ahemfo a wɔwɔ ahyeɛ so ne wɔn a wɔbenbɛn m’ahennie no kɔ so ara hwehwɛ kwan na wɔretwɛn ahwɛ deɛ ɛbɛsie. Saa nti, mayi me ba Antiokus sɛ ɔmmɛyɛ ɔhene, na ɔno na mpɛn pii no mede mo mu bebree ahyɛ ne nsa ɛberɛ a mepɛɛ ntɛm kɔɔ atifi amantam mu no; na deɛ ɛwɔ ha yi, matwerɛ akɔma no nso.

26 Saa nti, metu mo fo, na mesrɛ mo sɛ mone me ba no nni no yie.

27 Na megye di sɛ ɔbɛdi me nhyehyɛɛ so, na ɔne mo adi no bɔkɔɔ ne ayamyie so.

28 Enti, owudini ne obusuyɛni no faa ahodwan yayaaya mu no, te sɛ deɛ ɔde ayɛ afoforɔ no, ne nkwa baa awieeɛ mmɔbɔ mmɔbɔ kwan so wɔ mmepɔ mu wɔ ananafoɔ asase so.

29 Na Filipo a ɔyɛ n’ahenkwaa no mu baako no faa n’amu no kɔɔ fie; na afei, na ɔsuro Antiokus ba no, enti ɔtwee ne ho kɔbataa Ptoleme Filometor wɔ Misraim.

Categories
2 Makabee

2 Makabee 10

Wɔte Asɔredan no ho

1 Afei Makabeus ne n’akyidifoɔ no, Awurade dii wɔn anim gyee asɔredan no ne kuro no;

2 wɔbubuu afɔrebukyia a ananafoɔ no asisi wɔ badwa petee mu no, na wɔsan nso sɛee wɔn akronkronbea no.

3 Wɔtee kronkronbea no ho; afei, wɔde twerɛboɔ paa gya bɔɔ afɔdeɛ wɔ mfeɛ mmienu a atwam no akyi, na wɔbɔɔ aduhwam afɔdeɛ na wɔsosɔɔ akanea na wɔde Kyerɛ paanoo no sisii hɔ.

4 Ɛberɛ a wɔwiee yei no, wɔbutubutuu fam na wɔsrɛɛ Awurade sɛ ɔmmma mmusudeɛ a ɛte saa nnto wɔn bio, na mmom sɛ wɔfom bio a, ɔmfa boasetɔ ntwe wɔn aso sene sɛ ɔde wɔn bɛhyɛ abusuyɛfoɔ ne awudifoɔ aman nsa.

5 Ɛbaa sɛ, ɛda no ara a wɔtee kronkronbea a na ananafoɔ agu ho fi no, ɛno ara mu na wɔtee kronkronbea no ho, a ɛyɛ bosome Kislew ne da a ɛtɔ so aduonu nnum mu.

6 Na wɔde ahurisie hyɛɛ ho fa nna nwɔtwe sɛ deɛ wɔyɛ no wɔ asese afahyɛ mu, na wɔde kae ɛberɛ a ɛnkyɛreɛ, na ɛduru asese afahyɛ a wɔnenam mmepɔ ne abodan mu sɛ wiram mmoadoma.

7 Ɛno nti wɔkurakura nnubaa ne nnubaa fɛfɛ ne ɛberɛ, wɔtoo aseda nnwom maa deɛ wamma wɔn nkonimdie wɔ n’ankasa ne kronkronbea no ho dwira no.

8 Wɔnam ɔman mmara so hyehyɛ too hɔ, na wɔtoo so aba gye tomm sɛ, ɛsɛ sɛ Yuda man mu no nyinaa hyɛ saa nna yi ho fa afe biara.

9 Na saa na Antiokus a wɔfrɛ no Epifanes no ɛwiee no.

Antiokus Eupator ahennie mfitiaseɛ

10 Afei yɛbɛka deɛ ɛsiiɛ wɔ Antiokus Eupator a na ɔyɛ onipa a ɔnni nyamesuro no ba no berɛ so, na yɛaka ɔko mu atoyerɛnkyɛm atitire no na yɛaka no tiawa.

11 Saa onipa yi, ɛberɛ a ɔbɛdii adeɛ wɔ ahemman no mu no, ɔyii Lisias de amammuo hyɛɛ no nsa na ɔde no yɛɛ amrado otitire wɔ Koelesiria ne Foenike so.

12 Ptoleme a na wɔfrɛ no Makron no na ɔdii kan yii atɛntenenee adi kyerɛɛ Yudafoɔ no, ɛsiane bɔne a na wɔde adi wɔn no, na ɔbɔɔ mmɔden sɛ ɔne wɔn bɛtena asomdwoeɛ mu.

13 Saa nti ɔhene Nnamfonom de soboɔ bɔɔ no wɔ Eupator anim. Ɔno ara ankasa tee sɛ wɔrefrɛ no ɔmanbɔeɛni wɔ baabiara a ɔbɛfa, ɛfiri sɛ na wagya Kipro, faako a na Filometor de hɔ ahyɛ ne nsa no hɔ, na wakɔ de ne ho akɔbɔ Antiokus Epifanes. Ɛberɛ a na wɔmmu no wɔ ne dibea ho no, ɔkaa n’ano aduro, na ɔwui.

Idumea satuo

14 Ɛberɛ a Gorgias bɛyɛɛ amrado wɔ mantam no mu no, ɔfaa asraafoɔ apaafoɔ, na baabiara a ɔfaeɛ no, ɔne Yudafoɔ no dii ako.

15 Yei da nkyɛn a, Idumeafoɔ a na wɔhwɛ abandenden atitire so no, na wɔreha Yudafoɔ no; wɔgyee wɔn a wɔtwaa wɔn asu firii Yerusalem no, na wɔbɔɔ mmɔden sɛ wɔbɛkɔ so ara ako.

16 Nanso Makabeus ne n’akofoɔ no, ɛberɛ a wɔwiee nkotosrɛ kronkron na ɔsrɛɛ Onyankopɔn sɛ ɔnko ma wɔn no, wɔbɔ wuraa Idumeafoɔ abandenden no mu.

17 Wɔn ne wɔn de bɔɔ ani dendeenden, na wɔgyee mmeaeɛ hɔ faeɛ, na wɔkaa wɔn a wɔko firii fasuo no soɔ, na wɔkunkumm wɔn a wɔn ne wɔn koeɛ no nyinaa, wɔkumm nnipa bɛyɛ mpem aduonu.

18 Ɛberɛ a nnipa bɛyɛ mpem nkron dwane kɔhuntaa abandenden mmienu a wɔahyehyɛ akodeɛ wɔ mu, sɛdeɛ ɛbɛtumi asi agyina ntua biara ano.

19 Makabeus gyaa Simon ne Yosef, ne Sakeo ne n’akofoɔ no, ɛdɔm a wɔdɔɔso ara yie sɛ wɔbɛtumi atua wɔn; na n’ankasa siim kɔɔ mmeaeɛ a na wɔhia no papaapa.

20 Nanso wɔn a na wɔka Simon ho no, na wɔn mu binom yɛ sikanibereɛfoɔ, na wɔgyee adanmudeɛ firii wɔn a na wɔwɔ abantenten mu no binom hɔ, na wɔgyee nnwetɛbena mpem nson no, wɔmaa wɔfiri kɔe.

21 Ɛberɛ a saa asɛm yi duruu Makabeus nkyɛn no, ɔboaboaa ɔman no mu akannifoɔ no ano, na ɔbɔɔ nnipa yeinom soboɔ sɛ wɔatontɔn wɔn nuanom agye sika, na wɔagyaa wɔn atamfoɔ sɛ wɔmmɛko ntia wɔn.

22 Afei ɔkunkumm saa nnipa yi a wɔadane amammɔyɛfoɔ no, na ntɛm ara na wɔgyee abantenten no.

23 Ɔnyaa nkonimdie wɔ akodeɛ wɔ biribiara a ɔyɛeɛ mu, ɔsɛee nnipa bɛboro mpem aduonu wɔ abandenden mmienu no mu.

Yuda di Timoteo so nkonim

24 Afei Timoteo a na wadi ntwo wɔ Yudafoɔ anim pɛn no, ɔboaboaa asraafoɔ apaafoɔ akofoɔ na ɔkɔgyee apɔnkɔsotefoɔ firii Asia a na ɛnyɛ ɛdɔm ketewa. Ɔbaeɛ, na na n’adwene a wafa ne sɛ ɔrebɛtwi afa Yudea so.

25 Ɛberɛ a ɔrebɛn no, Makabeus ne ne nkurɔfoɔ totoo mfuturo guguu wɔn tirim na wɔfirafiraa ayitoma de yɛɛ nkotosrɛ wɔ Onyankopɔn anim.

26 Wɔtwitwa hwehwee afɔrebukyia no anim atwedeɛ no so, na wɔsrɛɛ no sɛ ɔnhu wɔn mmɔbɔ na ɔmma wɔn atamfoɔ nyɛ n’atamfo, wɔn akyifoɔ nyɛ n’akyifoɔ, sɛdeɛ mmara no ka no.

27 Na wɔsɔre firii wɔn mpaebɔ mu no, wɔfaa wɔn akodeɛ na wɔfirii kuro no mu na wɔtwaa kwan kɔɔ anim ara yie; na ɛberɛ a wɔbɛnee ɔtamfo no, wɔgyinae.

28 Na ɛberɛ a na anim retete no, asraafoɔ mmienu no de bɔɔ ani, ɔbaako wɔ yieyɛ anohoba na nkonimdie nyɛ deɛ ɛfiri wɔn ahoɔden mu, na mmom wɔn awerɛhyɛmu a ɛwɔ Awurade mu no ntira.

29 Na ɛberɛ a ɔko no mu yɛɛ den no, mmarima baanum bi a wɔhyerɛn a wɔtete apɔnkɔ a ahoma a ɛsosɔ wɔn ano no yɛ sika, na wɔn na wɔdi Yudafoɔ no anim, wɔyii wɔn ho adi kyerɛɛ ɔtamfo no.

30 Wɔn mu baanu afa Makabeus ahyɛ wɔn ntam, na wɔde wɔn ankasa akotadeɛ ne akodeɛ na akata ne ho, na wɔkoraa no sɛ wɔmpira no. Wɔtotoo agyan ne asraman guu ɔtamfo no so, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a wɔn adwenem bɛyɛ wɔn basaa na wɔn ani afira. Wɔbɔɔ wɔn peteeɛ na wɔtwitwaa wɔn mu asinasini.

31 Wɔkunkumm wɔn mu nnipa mpem aduonu kaa apɔnkɔsotefoɔ ahansia ho.

32 Timoteo ankasa dwane kɔɔ abandenden a wɔfrɛ no Gasara no mu, na abansifoɔ wɔ hɔ a wɔrebɔ ho ban yie, na Kaereas ne wɔn asafohene.

33 Yei maa Makabeus ne ne mmarima no ani gyee, na wɔtuaa abandenden no nnanan.

34 Nnipa a na wɔwɔ mu no, de wɔn ho too beaeɛ hɔ no den a ɛyɛ no so na wɔkɔɔ so ara kaa abususɛm a ɛnyɛ koraa ne abususɛm guu Yudafoɔ no so.

35 Nanso ɛda a ɛtɔ so nnum ahemadakye no, Makabeus asraafoɔ no mu aduonu bo fui ɛsiane abususɛm no nti, wɔde akokoɔduro bɔ wuraa abandenden no mu, na wɔde abufuhyeɛ kumm obiara a wɔbɛhyia no.

36 Afoforɔ bi nso a wɔfaa saa kwan yi ara so twaa wɔn ho kɔɔ banbɔfoɔ no so na wɔde ogya too abantenten no mu; wɔkuakuaa ogya no na wɔhyee abususɛnkafoɔ no animono so. Afoforɔ nso buu aponkɛseɛ no na wɔmaa akofoɔ nkaeɛ no hyɛnee mu, na wɔkɔfaa kuro no.

37 Wɔkumm Timoteo a na wakɔsuma abura bi mu, ne ne nua Kaereas ne Apolofanes.

38 Ɛberɛ a wɔyɛɛ nnoɔma yi wieeɛ no, wɔde nnwom ne aseda hyiraa Awurade a wayi adɔeɛ kɛseɛ adi akyerɛ Israel na wama wɔn nkonimdie no.